- Book学术

发布求助

文献互助智能选刊最新文献

Sanat Tarihi Yıllığı Pub Date : 2021-06-30 DOI:10.26650/sty.2021.839119

Alper Altın

{"title":"Türk-İslam Kubbelerinde Çarkıfelek Formları","authors":"Alper Altın","doi":"10.26650/sty.2021.839119","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Kadim bir gecmisi olan carkifelek (firildak) sembolu dunyanin ve evrenin devinimini, kaderi, sonsuzlugu ve olumsuzlugu simgelemektedir. El sanatlari ve mimari plastik suslemelerde gorulen carkifelek motifi, kubbelerde de kullanilmistir. Bu calismada Turk-Islam yapilarinda karsimiza cikan carkifelek suslemeli kubbeler ele alinmistir. Cesitli cografyalarda bulunan otuz dokuz adet carkifelek suslemeli kubbe, sanat tarihi acisindan degerlendirilmistir. Bizim saptayamadigimiz veya gunumuze gelememis orneklerin olabilecegi dusunulurse bu sayinin daha da fazla oldugu belirtilebilir. Orneklerden on yedisi Iran’da, ikisi Misir’da, biri Ozbekistan’da, biri Bulgaristan’da geriye kalan kismi ise Turkiye sinirlari icerisinde yer almaktadir. Bunlardan en erken tarihlisi 11-12. yuzyila kadar gitmektedir. Tespit ettigimiz ilk ornek Iran cografyasinda yer almaktadir. Carkifelek suslemeli kubbe Turklerle birlikte Misir, Turkiye ve Balkan cografyasina tasinmistir. Konu kapsamindaki carkifelek suslemeli kubbeler, yazili ve gorsel kaynaklar taranarak tespit edilmis ve belirlenen orneklerin cizimleri fotograflar uzerinden yapilmistir. Carkifelek formlu kubbeler kronolojik olarak katalog halinde tanitilmistir. Carkifelek sembolunun mekani orten yarim kure bicimli ust ortulerde kullanilmasinin ikonografik anlamlari irdelenmistir. Turk-Islam sanati icerisindeki yeri ve onemi uzerinde durularak genel bir degerlendirilmeye gidilmistir. Carkifelek suslemeli kubbelerin baska mimarilerde gorulen orneklerine deginilmis, sadece gecmisteki yapilarda degil yakin donemdeki yapilarda da kullanildigi saptanmistir.","PeriodicalId":156270,"journal":{"name":"Sanat Tarihi Yıllığı","volume":"15 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2021-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Sanat Tarihi Yıllığı","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.26650/sty.2021.839119","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

摘要

carkifelek 符号有着悠久的历史，象征着世界和宇宙的运动、命运、永恒和消极。在手工艺品和建筑塑料装饰中都能看到的 carkifelek 图案也被用在穹顶上。本研究讨论了土耳其-伊斯兰建筑中带有 carkifelek 装饰的穹顶。我们从艺术史的角度对在不同地区发现的 39 个带有卡基费莱克装饰的穹顶进行了评估。考虑到可能还有一些我们未能确认的实例或未能留存至今的实例，可以说这一数字甚至更高。其中 17 件在伊朗，2 件在埃及，1 件在乌兹别克斯坦，1 件在保加利亚，其余的在土耳其。其中最早的可追溯到 11-12 世纪。我们发现的第一个例子来自伊朗。带有卡基费莱克装饰的穹顶随着土耳其人传到了埃及、土耳其和巴尔干地区。本主题范围内的卡基弗勒克装饰穹顶是通过扫描书面和视觉资料确定的，这些实例的图纸是根据照片绘制的。目录中按时间顺序介绍了卡基弗勒克穹顶。分析了在穹顶的半曲线形顶部中心使用 Carkifelek 符号的图示意义。强调了它在土耳其-伊斯兰艺术中的地位和重要性，并做出了总体评价。还分析了其他建筑中装饰穹顶的 Carkifelek 例子，并确定它们不仅用于过去的建筑，也用于最近的建筑。

本文章由计算机程序翻译，如有差异，请以英文原文为准。

查看原文本刊更多论文

Türk-İslam Kubbelerinde Çarkıfelek Formları

Kadim bir gecmisi olan carkifelek (firildak) sembolu dunyanin ve evrenin devinimini, kaderi, sonsuzlugu ve olumsuzlugu simgelemektedir. El sanatlari ve mimari plastik suslemelerde gorulen carkifelek motifi, kubbelerde de kullanilmistir. Bu calismada Turk-Islam yapilarinda karsimiza cikan carkifelek suslemeli kubbeler ele alinmistir. Cesitli cografyalarda bulunan otuz dokuz adet carkifelek suslemeli kubbe, sanat tarihi acisindan degerlendirilmistir. Bizim saptayamadigimiz veya gunumuze gelememis orneklerin olabilecegi dusunulurse bu sayinin daha da fazla oldugu belirtilebilir. Orneklerden on yedisi Iran’da, ikisi Misir’da, biri Ozbekistan’da, biri Bulgaristan’da geriye kalan kismi ise Turkiye sinirlari icerisinde yer almaktadir. Bunlardan en erken tarihlisi 11-12. yuzyila kadar gitmektedir. Tespit ettigimiz ilk ornek Iran cografyasinda yer almaktadir. Carkifelek suslemeli kubbe Turklerle birlikte Misir, Turkiye ve Balkan cografyasina tasinmistir. Konu kapsamindaki carkifelek suslemeli kubbeler, yazili ve gorsel kaynaklar taranarak tespit edilmis ve belirlenen orneklerin cizimleri fotograflar uzerinden yapilmistir. Carkifelek formlu kubbeler kronolojik olarak katalog halinde tanitilmistir. Carkifelek sembolunun mekani orten yarim kure bicimli ust ortulerde kullanilmasinin ikonografik anlamlari irdelenmistir. Turk-Islam sanati icerisindeki yeri ve onemi uzerinde durularak genel bir degerlendirilmeye gidilmistir. Carkifelek suslemeli kubbelerin baska mimarilerde gorulen orneklerine deginilmis, sadece gecmisteki yapilarda degil yakin donemdeki yapilarda da kullanildigi saptanmistir.

求助全文

通过发布文献求助，成功后即可免费获取论文全文。去求助

来源期刊

Sanat Tarihi Yıllığı

自引率

0.00%

发文量