The ethical conflict of the physicians of the Second Department of the General Staff of the Polish Army in the interwar period on the example of the fate of Maj. Ludwik Krzewiński, MD (1898-1971)

W artykule przedstawiono sylwetkę mjr. dr. Ludwika Krzewińskiego (1898-1971), lekarza, oficera Wojska Polskiego, ze względu na swoją służbę w Oddziale II. Sztabu Głównego (wywiad i kontrwywiad) jednej z najbardziej kontrowersyjnych postaci polskiej wojskowej służby zdrowia okresu dwudziestolecia międzywojennego. Był on absolwentem Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie z 1927 r., uczestnikiem odsieczy Lwowa w czasie walk z Ukraińcami w latach 1918/1919. Zawodowo specjalizował się w toksykologii, chorobach wewnętrznych i ratownictwie gazowym, autor kilku publikacji naukowych. W latach 1931-1933 był wykładowcą w Centrum Wyszkolenia Sanitarnego w Warszawie. Następnie służył w Oddziale II. Sztabu Głównego, gdzie kierował Referatem Lekarsko-Badawczym. Był wynalazcą tzw. „zastrzyków Krzewińskiego”, których celem było łamanie oporu osób przesłuchiwanych przez polskie służby specjalne, zajmował się także produkcją środków toksycznych do stosowania w dywersji i sabotażu. Jego działalność na tym polu, w szczególności udział w wymuszaniu środkami farmakologicznymi zeznań, stała w jaskrawej sprzeczności z zasadami etycznymi, którymi winni kierować się lekarze w swoim codziennym życiu.