Kuzey Anadolu Fay Zonu’nun Tosya-Kargı-Kamil Arasındaki Kesiminde Akarsu Havzalarının Rölatif Tektonik Aktivite Düzeylerinin Jeomorfometrik Yöntemlerle Belirlenmesi

Abstract

Kuzey Anadolu Fay (KAF) Zonu’nun orta kesiminde, Tosya-Kargi arasinda GB-KD yonlu uzanan, fay kontrolunde gelisen, Devrez Cayi Vadisi ile Kargi-Kamil arasinda yine fay kontrolunde gelisen, B-D uzanimli Kizilirmak Vadisi yer alir. Her iki kesimde yamaclardan ana akarsulara baglanan yan dereler, KAF Zonu’nu olusturan faylari cogunlukla dik keserler. Bu durum, drenaj sisteminin gelisiminde ve havzalarin jeomorfometrik ozellikleri uzerinde etkili olmustur. Sahada tektonik etkinligin jeomorfometrik parametrelere yansimasi olcusunde havzalarin tektonik aktivite duzeyleri elde edilmistir. Bu maksatla calisma alaninda secilen 18 akarsu Rolatif Tektonik Aktivite Indeksi (IRAT) olusturulmustur. Calisilan saha icerisinde Kos Dagi gibi litolojik bakimdan daha homojen olan kesimler yaninda, Ilgaz Daglari gibi daha cesitli kayaclar sunan kesimlerin varligi jemorfometrik parametreleri etkileyen unsurlar olmustur. Bununla birlikte KAF Zonu’nu guneyden verev kesen, sag yanal dogrultu atim bilesenli verev atimli normal faylardan olusan, Dodurga-Hacihamza Fay Zonu’nun etkisi de bu parametrelere yansimistir. Sahadaki litolojik ve tektonik degiskenlige bagli olarak goreli tektonik etki duzeyinin kisa mesafede farklilik gosterdigi anlasilmaktadir. Elde edilen jemorfometrik parametrelerden genel olarak KAF’in guney blokunda, ozellikle Kos Dagi uzerinde yer alan akarsu havzalarinda goreli tektonik aktivite duzeyinin daha yuksek oldugu anlasilmaktadir.