سبک شناسی و تحلیل ساخت دستوری مهم ترین «همکردِ» زبان فارسی در قصاید خاقانی

Journal of Labelled Compounds and Radiopharmaceuticals Pub Date : 2020-08-10 DOI:10.22059/JLCR.2020.303397.1479

علی نادری فرد, منوچهر تشکری, منوچهر جوکار

{"title":"سبک شناسی و تحلیل ساخت دستوری مهم ترین «همکردِ» زبان فارسی در قصاید خاقانی","authors":"علی نادری فرد, منوچهر تشکری, منوچهر جوکار","doi":"10.22059/JLCR.2020.303397.1479","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"در میان فعل های فارسی ، افعال مرکب اهمیت ویژه ای دارند؛ برای ساخت فعل مرکب، یک اسم/ صفت/ بن/ قید (فعلیار) با یک فعل ساده ترکیب می‌شود. دستورنویسان، این فعل ساده یا بخش صرف‌شونده‌ی فعل مرکب را «همکرد» نامیده اند. به گفته‌ی آنان، فعل «کردن» مهم ترین و پرکاربردترین همکرد فعل مرکب زبان فارسی است. کارکرد و جایگاه ارزشمند این کلمه، نگارنده را بر آن داشت تا به بررسی و تحلیل ساخت دستوری مهم ترین«همکرد» فعل مرکب در قصاید خاقانی بپردازد. این مقاله بر آن است تا بداند: دلیل بسامد فراوان این کلمه در چیست؟ چند درصد از افعالی که خاقانی در قصاید خود به کار برده، با این همکرد ساخته شده‌اند؟ ساختمان و اجزای این افعال چگونه است و کدام «فعلیار» بیش‌ترین مشارکت را با این همکرد داشته است؟سهم کدام یک از سه زمان اصلی فعل، در به کارگیری این همکرد بیش‌تر است ؟انعطاف زبان فارسی در برابر جابه جایی سازه‌های خود با اجزای فعل مرکب، تا چه میزان و به چه کیفیتی است؟ دست آورد مقاله، پاسخ به این پرسش هاست. در حجم نمونه ی این تحقیق، یک چهارم قصاید خاقانی با 2169بیت و 4584 فعل (25% قصاید خاقانی) مورد بررسی دقیق قرار گرفته است.","PeriodicalId":16203,"journal":{"name":"Journal of Labelled Compounds and Radiopharmaceuticals","volume":"5 2 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2020-08-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Journal of Labelled Compounds and Radiopharmaceuticals","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.22059/JLCR.2020.303397.1479","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Abstract

در میان فعل های فارسی ، افعال مرکب اهمیت ویژه ای دارند؛ برای ساخت فعل مرکب، یک اسم/ صفت/ بن/ قید (فعلیار) با یک فعل ساده ترکیب می‌شود. دستورنویسان، این فعل ساده یا بخش صرف‌شونده‌ی فعل مرکب را «همکرد» نامیده اند. به گفته‌ی آنان، فعل «کردن» مهم ترین و پرکاربردترین همکرد فعل مرکب زبان فارسی است. کارکرد و جایگاه ارزشمند این کلمه، نگارنده را بر آن داشت تا به بررسی و تحلیل ساخت دستوری مهم ترین«همکرد» فعل مرکب در قصاید خاقانی بپردازد. این مقاله بر آن است تا بداند: دلیل بسامد فراوان این کلمه در چیست؟ چند درصد از افعالی که خاقانی در قصاید خود به کار برده، با این همکرد ساخته شده‌اند؟ ساختمان و اجزای این افعال چگونه است و کدام «فعلیار» بیش‌ترین مشارکت را با این همکرد داشته است؟سهم کدام یک از سه زمان اصلی فعل، در به کارگیری این همکرد بیش‌تر است ؟انعطاف زبان فارسی در برابر جابه جایی سازه‌های خود با اجزای فعل مرکب، تا چه میزان و به چه کیفیتی است؟ دست آورد مقاله، پاسخ به این پرسش هاست. در حجم نمونه ی این تحقیق، یک چهارم قصاید خاقانی با 2169بیت و 4584 فعل (25% قصاید خاقانی) مورد بررسی دقیق قرار گرفته است.

查看原文本刊更多论文

求助全文

约1分钟内获得全文求助全文

来源期刊

Journal of Labelled Compounds and Radiopharmaceuticals

自引率

0.00%

发文量