Jehona e tragjedive të Haxhiademit përmes disa kritikëve të kohës (vitet ’30 -‘40)

Gëzim Puka
{"title":"Jehona e tragjedive të Haxhiademit përmes disa kritikëve të kohës (vitet ’30 -‘40)","authors":"Gëzim Puka","doi":"10.59164/univers.v23i23.613","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Ethem Haxhiademi ishte bërë i njohur në vitet ‘30 si tragjediograf.  Ai kishte botuar disa tragjedi brenda një kohe relativisht të shkurtër. Në këtë artikull vihen në përballje kritikë të ndryshëm të këtyre viteve (‘30-’40), bëhet një qasje kritike komenti, si një formë praktike pluraliste. Përmes shkrimit dëshmohen mendimet kritike më të mira të Vangjo Nirvanës (Vangjel Koça), Branko Merxhanit, Aleksandër Xhuvanit, Elvira Tarros, Jup Kastratit, Stefan Shundit, Behar Shtyllës, që përballen me veprën letrare të E. Haxhiademit dhe kryesisht me dramën “Skënderbeu”.\nNë këtë artikull do të vëmë në përballje kritikë të ndryshëm të viteve ‘30-‘40 dhe do të vështrojmë se si një qasje e caktuar kritike kërkon të përballet me veprën e freskët letrare të Haxhiademit në kushtet e një prodhimi të zbehtë letrar dramatik. Çfarë kriteresh qas kritika e kohës? Çfarë koherence ka mes hapave të ndryshme dhe niveleve të ndryshme të qasjes? Nga cila bazë teorike merr shkas? Do të zbresim tek parimet dhe do të shohim se mbi çfarë bazash ideologjike formohen hipotezat kritike, duke nxjerrë në dritë procedurat dhe rezultatet e ndryshme, si dhe nuk do të harrojmë të marrim në konsideratë tendencat letrare dhe përshtatjen ndaj tyre të tendencave kritike. Disa nga kritikët ishin edhe shkrimtarë, ndaj kishin një pikëvështrim mbi letërsinë e botuar tashmë, dhe atë që s’ishte prodhuar akoma.\nDuket që kritika e kohës është vendosur në pozicionin tipik platonik, ku kritiku mjaftohet me kalimin e veprave dhe rileximin e tyre. Sipas këtij pikëvështrimi, janë gjithmonë veprat më të mira ato që mbijetojnë. Ana e mirë e këtyre kritikëve është se u vunë në shërbim të tekstit, duke punuar në kufijtë e tij dhe duke e bërë më të kuptueshëm, për ta ndërmejtësuar me lexuesin. Artikulli argumenton dhe vjen në përfundimin se kritika e kohës, me mjaft përgjegjshmëri edhe pse me tone polemizuese, është përpjekur t’i japë E. Haxhiademit një vend në historinë e letërsisë shqipe.\n ","PeriodicalId":14652,"journal":{"name":"J. Univers. Comput. Sci.","volume":"37 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-02-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"J. Univers. Comput. Sci.","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.59164/univers.v23i23.613","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0

Abstract

Ethem Haxhiademi ishte bërë i njohur në vitet ‘30 si tragjediograf.  Ai kishte botuar disa tragjedi brenda një kohe relativisht të shkurtër. Në këtë artikull vihen në përballje kritikë të ndryshëm të këtyre viteve (‘30-’40), bëhet një qasje kritike komenti, si një formë praktike pluraliste. Përmes shkrimit dëshmohen mendimet kritike më të mira të Vangjo Nirvanës (Vangjel Koça), Branko Merxhanit, Aleksandër Xhuvanit, Elvira Tarros, Jup Kastratit, Stefan Shundit, Behar Shtyllës, që përballen me veprën letrare të E. Haxhiademit dhe kryesisht me dramën “Skënderbeu”. Në këtë artikull do të vëmë në përballje kritikë të ndryshëm të viteve ‘30-‘40 dhe do të vështrojmë se si një qasje e caktuar kritike kërkon të përballet me veprën e freskët letrare të Haxhiademit në kushtet e një prodhimi të zbehtë letrar dramatik. Çfarë kriteresh qas kritika e kohës? Çfarë koherence ka mes hapave të ndryshme dhe niveleve të ndryshme të qasjes? Nga cila bazë teorike merr shkas? Do të zbresim tek parimet dhe do të shohim se mbi çfarë bazash ideologjike formohen hipotezat kritike, duke nxjerrë në dritë procedurat dhe rezultatet e ndryshme, si dhe nuk do të harrojmë të marrim në konsideratë tendencat letrare dhe përshtatjen ndaj tyre të tendencave kritike. Disa nga kritikët ishin edhe shkrimtarë, ndaj kishin një pikëvështrim mbi letërsinë e botuar tashmë, dhe atë që s’ishte prodhuar akoma. Duket që kritika e kohës është vendosur në pozicionin tipik platonik, ku kritiku mjaftohet me kalimin e veprave dhe rileximin e tyre. Sipas këtij pikëvështrimi, janë gjithmonë veprat më të mira ato që mbijetojnë. Ana e mirë e këtyre kritikëve është se u vunë në shërbim të tekstit, duke punuar në kufijtë e tij dhe duke e bërë më të kuptueshëm, për ta ndërmejtësuar me lexuesin. Artikulli argumenton dhe vjen në përfundimin se kritika e kohës, me mjaft përgjegjshmëri edhe pse me tone polemizuese, është përpjekur t’i japë E. Haxhiademit një vend në historinë e letërsisë shqipe.  
求助全文
约1分钟内获得全文 求助全文
来源期刊
自引率
0.00%
发文量
0
×
引用
GB/T 7714-2015
复制
MLA
复制
APA
复制
导出至
BibTeX EndNote RefMan NoteFirst NoteExpress
×
提示
您的信息不完整,为了账户安全,请先补充。
现在去补充
×
提示
您因"违规操作"
具体请查看互助需知
我知道了
×
提示
确定
请完成安全验证×
copy
已复制链接
快去分享给好友吧!
我知道了
右上角分享
点击右上角分享
0
联系我们:info@booksci.cn Book学术提供免费学术资源搜索服务,方便国内外学者检索中英文文献。致力于提供最便捷和优质的服务体验。 Copyright © 2023 布克学术 All rights reserved.
京ICP备2023020795号-1
ghs 京公网安备 11010802042870号
Book学术文献互助
Book学术文献互助群
群 号:481959085
Book学术官方微信