Kategoria estetyczna niesamowitości w literaturze jako pierwiastek czegoś nie z tego świata

Abstract

Cel: Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie kategorii niesamowitości – jej genezy i cech szczególnych, a także tego, jak objawia się w poszczególnych tekstach literackich. Omówione koncepcje: Analiza była oparta na szczegółowym badaniu wybranych tekstów literackich w oparciu o kategorie grozy i makabry, surrealizmu, a także teorie o lokalności. Wyniki i wnioski: Różni autorzy w odmienny sposób, ale chętnie sięgali po kategorię niesamowitości. Amerykański pisarz Edgar Allan Poe posługiwał się nią, a także grozą i makabrą, aby wywołać w czytelniku silne emocje. Nona Fernández za pomocą kategorii niesamowitości stworzyła swoistą mieszankę dwóch gatunków – reportażu i powieści, gdzie posługuje się wyobraźnią, aby oddać horror dyktatury Augusto Pinocheta w Chile. Autorzy esejów zebranych w tomie Nieswojość pokazują jak niesamowitą krainą jest Dolny Śląsk. Tworzy on obraz pełen sprzeczności, w którym miesza się to, co stare i niemieckie, z tym, co nowe i polskie. Wartość poznawcza: W artykule zaprezentowano szerokie spojrzenie na kategorię niesamowitości. Pokazane zostały jej różnorodne oblicza i nieoczywiste powiązania z innymi teoriami.