{"title":"Standartlaştırılmış Yağış İndisi (SYİ) Yöntemi ile Şanlıurfa İli Kuraklık Analizi","authors":"Mustafa Recep İrcan, Neşe Duman","doi":"10.26650/JGEOG2020-0070","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Kuraklik, su butcesinin belirli bir alanda ve zamanda negatif degerler gostermesi olarak tanimlanmaktadir. Karmasik sureclerle gelismesi, sinsi ve yavas sureclerin urunu olmasi, kurakligin diger afetlerden farkini ortaya koymaktadir. Yeryuzunde meydana gelen kurakliklar, planlamasi yapilamadigi takdirde cok boyutlu afet ozelligi kazanarak canli yasamini tumuyle etkileyebilmektedir. Kurakligin meteorolojik boyutuyla alakali hazirlanan bu calismada, Şanliurfa ilinin kuraklik ozelligi ele alinmistir. Kuraklik analizinde Standartlastirilmis Yagis Indisi (SYI) 12 aylik zaman serisi halinde analiz edilmistir. SYI yonteminde kullanilan tek meteorolojik degiskenin yagis olmasi nedeniyle Şanliurfa ilindeki 5 istasyonun (Şanliurfa merkez, Akcakale, Birecik, Ceylanpinar ve Siverek) 1975-2019 yillari arasindaki yagis verileri kullanilmistir. Kurakligin suresindeki ve sikligindaki artisin daha iyi anlasilmasi icin analiz sonuclari iki donem (1975- 1997 ile 1997-2019) halinde incelenmistir. Elde edilen bulgulara gore, Şanliurfa merkez ile Siverek istasyonlarinda kurak donemlerin orani nemli donemlere oranla fazla iken; Akcakale, Birecik ve Ceylanpinar istasyonlarindaki nemli donemlerin oraninin kurak donemlere oranla daha fazla oldugu tespit edilmistir. Bunun yani sira kurak donemlerin zamana bagli gosterdigi gidislere bakildiginda, sahadaki tum istasyonlarda I. donemdeki kurakliklarin siddeti, sikligi ve suresinin II. Donemde onemli oranda artislar gosterdigi tespit edilmistir. Bu durum, kurak-yari kurak iklim ozelligine sahip arastirma sahasinin kurakliga karsi hassasiyetini ve etkilenebilirligini ortaya koymaktadir.","PeriodicalId":51539,"journal":{"name":"Journal of Geography","volume":"8 1","pages":""},"PeriodicalIF":2.6000,"publicationDate":"2021-07-07","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Journal of Geography","FirstCategoryId":"89","ListUrlMain":"https://doi.org/10.26650/JGEOG2020-0070","RegionNum":3,"RegionCategory":"地球科学","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"Q1","JCRName":"GEOGRAPHY","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
Kuraklik, su butcesinin belirli bir alanda ve zamanda negatif degerler gostermesi olarak tanimlanmaktadir. Karmasik sureclerle gelismesi, sinsi ve yavas sureclerin urunu olmasi, kurakligin diger afetlerden farkini ortaya koymaktadir. Yeryuzunde meydana gelen kurakliklar, planlamasi yapilamadigi takdirde cok boyutlu afet ozelligi kazanarak canli yasamini tumuyle etkileyebilmektedir. Kurakligin meteorolojik boyutuyla alakali hazirlanan bu calismada, Şanliurfa ilinin kuraklik ozelligi ele alinmistir. Kuraklik analizinde Standartlastirilmis Yagis Indisi (SYI) 12 aylik zaman serisi halinde analiz edilmistir. SYI yonteminde kullanilan tek meteorolojik degiskenin yagis olmasi nedeniyle Şanliurfa ilindeki 5 istasyonun (Şanliurfa merkez, Akcakale, Birecik, Ceylanpinar ve Siverek) 1975-2019 yillari arasindaki yagis verileri kullanilmistir. Kurakligin suresindeki ve sikligindaki artisin daha iyi anlasilmasi icin analiz sonuclari iki donem (1975- 1997 ile 1997-2019) halinde incelenmistir. Elde edilen bulgulara gore, Şanliurfa merkez ile Siverek istasyonlarinda kurak donemlerin orani nemli donemlere oranla fazla iken; Akcakale, Birecik ve Ceylanpinar istasyonlarindaki nemli donemlerin oraninin kurak donemlere oranla daha fazla oldugu tespit edilmistir. Bunun yani sira kurak donemlerin zamana bagli gosterdigi gidislere bakildiginda, sahadaki tum istasyonlarda I. donemdeki kurakliklarin siddeti, sikligi ve suresinin II. Donemde onemli oranda artislar gosterdigi tespit edilmistir. Bu durum, kurak-yari kurak iklim ozelligine sahip arastirma sahasinin kurakliga karsi hassasiyetini ve etkilenebilirligini ortaya koymaktadir.
期刊介绍:
Journal of Geography is the journal of the National Council for Geographic Education. The Journal of Geography provides a forum to present innovative approaches to geography research, teaching, and learning. The Journal publishes articles on the results of research, instructional approaches, and book reviews.