{"title":"اقتباس طنزآمیز حافظ از کرامتی صوفیانه","authors":"تیمور مالمیر, زهرا ابطحی","doi":"10.22059/JLCR.2021.319621.1637","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"ذکر الفاظ مربوط به صوفیه یا نقل و اقتباس کرامات صوفیان در دیوان حافظ موجب شده برخی محققان، دیدگاه حافظ را نسبت به شخصیت و کار و کردارهای صوفیان مثبت تلقی کنند؛ حافظ را هم عارف و صوفی بپندارند. بدین سبب، در این مقاله برای تبیین جایگاه عارفان و نوع نگاه حافظ به آنان یک کرامت مهم و شایع در متون عرفانی را انتخاب کردهایم که در دیوان حافظ بهکار رفته است: در برآوردن ماهیان از دریا به منظور رفع تهمت از صوفی. ما در این مقاله، دو هدف داشتهایم: 1)تبیین نگاه و اندیشۀ حافظ به مشایخ صوفیه و جایگاه عرفان در اشعار وی. 2) تبیین و تحلیل میزان ابداع و نوآوری و کارکرد هنری اقتباس حافظ از مفاهیم صوفیه. حافظ توانسته است با دقت در ریزهکاریهای منابع خود، سخن را به گونهای ترکیب کند که جلوۀ تازه بیابد و بر مبنای سخنان صوفیه به طرد و انکار ناراستیهای آنان بپردازد یا متناسب با اندیشۀ خود قرائت خاصی از کرامات صوفیان ارائه کند. ذکر الفاظ مربوط به صوفیه یا نقل و اقتباس کرامات صوفیان در دیوان حافظ موجب شده برخی محققان، دیدگاه حافظ را نسبت به شخصیت و کار و کردارهای صوفیان مثبت تلقی کنند؛ حافظ را هم عارف و صوفی بپندارند. بدین سبب، در این مقاله برای تبیین جایگاه عارفان و نوع نگاه حافظ به آنان یک کرامت مهم و شایع در متون عرفانی را انتخاب کردهایم که در دیوان حافظ بهکار رفته است: در برآوردن ماهیان از دریا به منظور رفع تهمت از صوفی. ما در این مقاله، دو هدف داشتهایم: 1)تبیین نگاه و اندیشۀ حافظ به مشایخ صوفیه و جایگاه عرفان در اشعار وی. 2) تبیین و تحلیل میزان ابداع و نوآوری و کارکرد هنری اقتباس حافظ از مفاهیم صوفیه. حافظ توانسته است با دقت در ریزهکاریهای منابع خود، سخن را به گونهای ترکیب کند که جلوۀ تازه بیابد و بر مبنای سخنان صوفیه به طرد و انکار ناراستیهای آنان بپردازد یا متناسب با اندیشۀ خود قرائت خاصی از کرامات صوفیان ارائه کند. واژههای کلیدی: اقتباس، حافظ شیرازی، در برآوردن ماهیان از دریا، طنز، کرامات صوفیان","PeriodicalId":16203,"journal":{"name":"Journal of Labelled Compounds and Radiopharmaceuticals","volume":"16 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2021-03-06","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Journal of Labelled Compounds and Radiopharmaceuticals","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.22059/JLCR.2021.319621.1637","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
ذکر الفاظ مربوط به صوفیه یا نقل و اقتباس کرامات صوفیان در دیوان حافظ موجب شده برخی محققان، دیدگاه حافظ را نسبت به شخصیت و کار و کردارهای صوفیان مثبت تلقی کنند؛ حافظ را هم عارف و صوفی بپندارند. بدین سبب، در این مقاله برای تبیین جایگاه عارفان و نوع نگاه حافظ به آنان یک کرامت مهم و شایع در متون عرفانی را انتخاب کردهایم که در دیوان حافظ بهکار رفته است: در برآوردن ماهیان از دریا به منظور رفع تهمت از صوفی. ما در این مقاله، دو هدف داشتهایم: 1)تبیین نگاه و اندیشۀ حافظ به مشایخ صوفیه و جایگاه عرفان در اشعار وی. 2) تبیین و تحلیل میزان ابداع و نوآوری و کارکرد هنری اقتباس حافظ از مفاهیم صوفیه. حافظ توانسته است با دقت در ریزهکاریهای منابع خود، سخن را به گونهای ترکیب کند که جلوۀ تازه بیابد و بر مبنای سخنان صوفیه به طرد و انکار ناراستیهای آنان بپردازد یا متناسب با اندیشۀ خود قرائت خاصی از کرامات صوفیان ارائه کند. ذکر الفاظ مربوط به صوفیه یا نقل و اقتباس کرامات صوفیان در دیوان حافظ موجب شده برخی محققان، دیدگاه حافظ را نسبت به شخصیت و کار و کردارهای صوفیان مثبت تلقی کنند؛ حافظ را هم عارف و صوفی بپندارند. بدین سبب، در این مقاله برای تبیین جایگاه عارفان و نوع نگاه حافظ به آنان یک کرامت مهم و شایع در متون عرفانی را انتخاب کردهایم که در دیوان حافظ بهکار رفته است: در برآوردن ماهیان از دریا به منظور رفع تهمت از صوفی. ما در این مقاله، دو هدف داشتهایم: 1)تبیین نگاه و اندیشۀ حافظ به مشایخ صوفیه و جایگاه عرفان در اشعار وی. 2) تبیین و تحلیل میزان ابداع و نوآوری و کارکرد هنری اقتباس حافظ از مفاهیم صوفیه. حافظ توانسته است با دقت در ریزهکاریهای منابع خود، سخن را به گونهای ترکیب کند که جلوۀ تازه بیابد و بر مبنای سخنان صوفیه به طرد و انکار ناراستیهای آنان بپردازد یا متناسب با اندیشۀ خود قرائت خاصی از کرامات صوفیان ارائه کند. واژههای کلیدی: اقتباس، حافظ شیرازی، در برآوردن ماهیان از دریا، طنز، کرامات صوفیان