Лексіка-граматычныя зрухі ў узусе беларускай мовы ў постсавецкі час

Abstract

Épisciences - Slovo Утварэнне самастойнай дзяржавы Рэспубліка Беларусь (1991) выклікала змены і ў узусе беларускай мовы, скіраваныя перш за ўсё на яе дывергенцыю з рускай моваю, асабліва ў галіне лексікі і граматыкі. Канкурэнцыя двух варыянтаў беларускай літаратурнай мовы (афіцыйнага – наркамаўкі і неафіцыйнага – тарашкевіцы) вядзе да ўзаемапранікнення іх нормаў і стыхійнаму фарміраванню ў актыўных карыстальнікаў своеасаблівага кампраміснага падыходу, які акумулюе ў сабе найбольш рацыянальныя рысы абодвух варыянтаў. The formation of an independent state of the Republic of Belarus (1991) has also brought about changes in the Belarusian language, primarily aimed at its divergence with the Russian language, especially in the field of vocabulary and grammar. The competition of two variants of the Belarusian literary language (the official one – narkamaǔka – and the unofficial one – taraškevica) leads to the interpenetration of their norms and the spontaneous formation of a kind of compromise among active users, which accumulates the most rational features of both variants. La proclamation de l’indépendance de la république du Bélarus (1991) a provoqué des changements dans la langue bélarussienne, visant principalement à diverger de la langue russe, en particulier dans le domaine du vocabulaire et de la grammaire. La concurrence de deux variantes du bélarussien littéraire (l’officielle est la narkamaŭka et la non-officielle est la taraškievica) conduit à l'interpénétration de leurs normes et à la formation spontanée auprès des bélarussophones actifs d’une approche de compromis dans leur usage de la langue qui concilie les traits les plus probants des deux variantes. Образование самостоятельного государства Республика Беларусь (1991) вызвало изменения и в узусе беларуского языка, направленные прежде всего на его дивергенцию с русским языком, особенно в области лексики и грамматики. Конкуренция двух вариантов беларуского литературного языка (официального – наркамавка и неофициального – тарашкевица) ведет к взаимопроникновению их норм и стихийному формированию у активных пользователей своеобразного компромиссного подхода, который аккумулирует в себе наиболее рациональные черты обоих вариантов.