The perspective from the patients: The effects of peritoneal dialysis on life and mental symptoms

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı; sürekli ayaktan periton diyalizi (SAPD) uygulayan hastaların kendi ifadeleri ile hastalığı nasıl tanımladıkları ve periton diyalizinin iş, aile, sosyal ve özel yaşamlarına etkisi ile ruhsal belirti sıklığı arasındaki ilişkileri incelemektir. Yöntem: Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı olarak yapılan bu çalışma özel bir diyaliz merkezinde takip edilen 153 periton diyalizi hastasıyla yürütülmüştür. Çalışma verileri hasta tanıtım formu ve Kısa Semptom Envanteri (KSE) kullanılarak toplanmıştır. Bulgular: Hastaların yaş ortalaması 49.51±15.44 yıl olup, %53.6’sı erkektir. Hastaların %81.7’si evli ve %51.6’sı ilkokul mezunudur. Hastaların %18.3’ü “hastalığın doğal bir durum” olduğunu ve %46.6’sı “özel yaşamında hiçbir şeyin eskisi gibi olmadığını, daha karmaşık ve zor olduğunu” belirtmiştir. KSE puan ortalaması 49.01±13.21 olarak bulunmuştur. Periton diyalizinin iş yaşamlarını nasıl etkilediğine ilişkin ifadeleri açısından, KSE’nin somatik belirtiler, hostilite ve paranoid düşünceler alt boyutları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p<.01, p<.01 ve p<.05). Sonuç: Periton diyalizi hastaları yaş, cinsiyet, hastalıklarını algılayış biçimleri ve hastalığın yaşamlarını etkileme biçimlerine göre değişik sıklıkta ruhsal belirtiler yaşayabilmektedir. Anahtar sözcükler: Periton diyalizi, iş-sosyal-özel yaşam, ruhsal belirti ABS TRACT The perspective from the patients: The effects of peritoneal dialysis on life and mental symptoms