{"title":"اعجاز ایجاز حروف مقطعة قرآن کریم","authors":"خدیجه صادقی خوئینی","doi":"10.22059/JLCR.2021.329681.1734","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"1. چکیده: قرآن کریم ابر متن زبانی فراگیر با فرم و شکل هنری زیبایی است که نه تنها عرب زبانآور روزگار بعثت، بلکه همة بلغا و فصحا را در همة اعصار سخت شگفتزده کرد و همگان بر این امر اتفاق نظر داشته که قرآن ناقض هر نوع عادت نگارش معمول و رایج نزد عرب؛ اعم از شعر و نثر مسجع بود و بنیان گذار نظام بلاغی نوین با ترکیب و ساختی جدید. این معجزه جاویدان غایت نابیسودگی زبانی و شناختی را برای قوم عرب و غیرعرب متبلور ساخت. حروف مقطعة برخی از سورههای قرآن کریم یکی از جلوههای مهم این نابیسودگی زبانی و محل تبلور ایجاز اعجاز آمیز آن است که در تاریخ اسلام پیوسته از سدة دوم هجری تاکنون «تحریر محل نزاع» مسلمانان، بهویژه مفسران و قرآنپژوهان بوده است. در این جستار کوشیدیم با روش تحلیلی - توصیفی و بهرهگیری از رهیافت هیروگلیف در قرآن و نیز با التفات به صنعت ادبی براعت استهلال و رویکرد زیباییشناسی دریافت، خوانش جدیدی از این حروف مقطعه با تکیه بر تفسیر مرو انجام دهیم و به این نتیجه برسیم که برخی مفسران خلاق مانند سعد عبدالمطلب عدل با تکیه بر افق انتظارات و پیش-دانستههای خویش، توانسته خوانشی متفاوت و نوین از متن قرآن؛ بهویژه حروف مقطعه به دست -دهند. همچنین دریافتیم نمادهای آغازین هریک از این بیست و نه سوره و بویژه این پنج سوره مورد بحث: القلم؛ طه؛ الشعراء و الاعراف و مریم در این جستار از بعد شکل و قالب، با نوعی ایجاز معنایی و اعجاز زبانی همراه است که آیاتی از هر سوره آن را شرح میدهد و ابهام و پیچیدگیاش را تبیین میکند. به کارگیری این نمادهای غیرعربی در آغاز برخی سورهها و هماهنگی آن با بافت و سیاق عمومی، در میان تعبیرهایی عربی علاوه بر این که نوعی براعت استهلال بینظیر و منحصر به-فردی است ازدو بعد زبانی و معنایی نیز اعجازانگیز است.\nکلیدواژهها: قرآن کریم؛ حروف مقطعه؛ ایجاز؛ براعت استهلال.","PeriodicalId":16203,"journal":{"name":"Journal of Labelled Compounds and Radiopharmaceuticals","volume":"520 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2021-09-19","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Journal of Labelled Compounds and Radiopharmaceuticals","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.22059/JLCR.2021.329681.1734","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
1. چکیده: قرآن کریم ابر متن زبانی فراگیر با فرم و شکل هنری زیبایی است که نه تنها عرب زبانآور روزگار بعثت، بلکه همة بلغا و فصحا را در همة اعصار سخت شگفتزده کرد و همگان بر این امر اتفاق نظر داشته که قرآن ناقض هر نوع عادت نگارش معمول و رایج نزد عرب؛ اعم از شعر و نثر مسجع بود و بنیان گذار نظام بلاغی نوین با ترکیب و ساختی جدید. این معجزه جاویدان غایت نابیسودگی زبانی و شناختی را برای قوم عرب و غیرعرب متبلور ساخت. حروف مقطعة برخی از سورههای قرآن کریم یکی از جلوههای مهم این نابیسودگی زبانی و محل تبلور ایجاز اعجاز آمیز آن است که در تاریخ اسلام پیوسته از سدة دوم هجری تاکنون «تحریر محل نزاع» مسلمانان، بهویژه مفسران و قرآنپژوهان بوده است. در این جستار کوشیدیم با روش تحلیلی - توصیفی و بهرهگیری از رهیافت هیروگلیف در قرآن و نیز با التفات به صنعت ادبی براعت استهلال و رویکرد زیباییشناسی دریافت، خوانش جدیدی از این حروف مقطعه با تکیه بر تفسیر مرو انجام دهیم و به این نتیجه برسیم که برخی مفسران خلاق مانند سعد عبدالمطلب عدل با تکیه بر افق انتظارات و پیش-دانستههای خویش، توانسته خوانشی متفاوت و نوین از متن قرآن؛ بهویژه حروف مقطعه به دست -دهند. همچنین دریافتیم نمادهای آغازین هریک از این بیست و نه سوره و بویژه این پنج سوره مورد بحث: القلم؛ طه؛ الشعراء و الاعراف و مریم در این جستار از بعد شکل و قالب، با نوعی ایجاز معنایی و اعجاز زبانی همراه است که آیاتی از هر سوره آن را شرح میدهد و ابهام و پیچیدگیاش را تبیین میکند. به کارگیری این نمادهای غیرعربی در آغاز برخی سورهها و هماهنگی آن با بافت و سیاق عمومی، در میان تعبیرهایی عربی علاوه بر این که نوعی براعت استهلال بینظیر و منحصر به-فردی است ازدو بعد زبانی و معنایی نیز اعجازانگیز است.
کلیدواژهها: قرآن کریم؛ حروف مقطعه؛ ایجاز؛ براعت استهلال.