بنفشه تابدار بررسیِ تصاویر شعری بنفشه در ادبیات فارسی

Abstract

بنفشه، در شعر اغلب شاعران به کار رفته و با توجه به اوصاف و ویژگیهایش، امکان تصویر سازی بسیاری ایجاد کرده ، هدف این پژوهش، بررسی و تحلیل تصویرسازی شاعران از بنفشه است، هدف دیگر، ترسیم نوع نگرش شاعران به این موضوع در ادب فارسی است، همچنین میزان ابتکارها و تقلیدها در این تصویر سازی و نیز تنوع تصاویر شعری بنفشه مشخص می گردد. به همین منظور54 شاعر انتخاب شده و طبق معیار تقدم و تأخر تاریخی، تصاویر تقلیدی و ابتکاری مشخص گردیده و با استفاده از جدول و نمودار، یافته ها عینی و ملموستر نشان داده شد. برخی از یافته های این پژوهش بدین قرار است: در شعر این شاعران، بیش از552 تصویر متنوع و 248 تصویر منحصر بفرد از بنفشه دیده می شود، رابطه بنفشه و مو، زلف، گیسو و طره، بنفشه و سمن و یاسمن، بنفشه و خط، بنفشه و کبودی، بنفشه و دوتایی و خمیدگی، بنفشه و لاله، بنفشه و بو، بنفشه و نیلی بودن در شعر آنان به ترتیب، بیشترین بسامد را دارد. قطران، خاقانی، منوچهری، فرخی، امیر معزی، نظامی و عطار بیشترین تصاویر ابتکاری را از بنفشه پدید آورده اند. همچنین رابطه بنفشه با اوصاف و اعمال انسانی پر بسامدتر از سایر موضوعات است.