Carbon stored in harvested wood products in Turkey and projections for 2020

Abstract

Turkiye Birlesmis Milletler Iklim Degisikligi Cerceve Sozlesmesinde (BMIDCS) Ek-1 ulkesi olarak yer almaktadir. Dolayisiyla diger ulkelerle beraber insan kaynakli sera gazi salim ve tutumlarini BMIDCS sekreteryasina Ulusal Sera Gazi Envanteri (USGE) ile her yil raporlamaktadir. Bu rapor icerisinde Arazi Kullanimi, Arazi Kullanim Degisikligi ve Ormancilik (AKAKDO) onemli bir sektor olarak yer almaktadir. Bu sektorde en onemli kategorilerden biri Orman alanlaridir ve bu alanlarda gerceklestirilen kesimler (hasat) eger kesilen urunlerin kullanim alanlari belli degilse atmosfere dogrudan salim olarak raporlanir. Bu calismada Hukumetlerarasi Iklim Degisikligi Paneli tarafindan gelistirilen Tarim, Orman ve Diger Arazi Kullanimlari Klavuzuna gore USGE’deki Hasat Edilmis Orman Urunleri (HOU) kategorisinde tutulan karbon miktari tahmin edilmistir. Bu hesaplama HOU yer alan karbon stoklarinin hesaplanmasi konusunda ulkemizde yapilan ilk calismadir. Hesaplama Seviye-2 duzeyinde gerceklestirilmistir. Hesaplamada Birlesmis Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (BMAEK) tarafindan verilen ve alt gruplara ayrilan 1964-2013 donemi kereste uretim verilerinden yararlanilmistir. Calismada 2 HOU kategorisine agirlik verilmistir; kereste odunu ve ahsap panel. Fakat veri kullaniminda bazi tutarsizliklara rastlanmistir. Ornegin 1976-2013 doneminde BMAEK ile Orman Genel Mudurlugu endustriyel yuvarlak odun uretim degerlari arasinda ciddi farkliliklar goze carpmaktadir (BMAEK verileri +%47 ile -%23 arasinda, ortalamada da +%16 yuksek bulunmustur). Tutarsizligin sebepleri sunlar olabilir: (i) BMAEK verileri kabuklu, OGM verileri kabuksuz hacmi gostermektedir (kabuklu hacim yaklasik %15 fazladir, ve (ii) BMAEK verilerinde ozel sektor uretim rakamlari da yer almaktadir. Verilerin tutarliligini saglamak icin 1976-2013 BMAEK kereste ve ahsap panel verileri fark yuzdesi ile orantili olarak duzeltilmistir. Ote yandan 1976-1982 doneminde fark cok dusuk oldugundan (-%1) 1964-1975 BMAEK verileri kullanilabilmistir. Her HOU kategorisinin son on yildaki payini tahmin edilmistir. Buna gore %48 kereste, %38 ahsap paneldir. Geriye kalan %14 kisa omurlu veya daha az onemli urunler olup hesaba katilmamistir. OGM strateji belgelerine dayali olarak 2020 yilina kadar uzanan iki alternatif senaryo icin HOU projeksiyonu yapilmistir: siddetli kesim ve mutedil kesim. Her iki senaryo icin 2013-2020 endustriyel odun hacmi hesaplanan yuzdeler baz alinarak iki HOU kategorisine oranlanmistir. Yapilan calisma 1990 yiliyla karsilastirildiginda HOU havuzunun Turkiye’nin sera gazi envanterine AKAKDO sektoru ile 3.14 Gg CO2 eq yr-1 fazladan tutum saglayabilecegini ortaya koymustur. Dahasi katki miktari siddetli ve mutedil kesim senaryolarina gore 2020 yilinda sirasiyla 13.70 Mt CO2 eq yr-1 ve 10.99 Mt CO2 eq yr-1 a cikabilir.