Geograficzne uwarunkowania utworzenia powiatu miasteckiego

Abstract

The geographical factors of the establishment the Miastko district This article raises the issue of potential possibilities for an establishment of the district with the capital in Miastko, which is the town of ten thousand residents, located in Bytów district. Miastko was already a capital of the unit in the past, but this function was not restored in 1999 or later. Based on assumptions from the period of shaping the current administrative division and the functions of the centres in the rank of the capital of the district, distinguished in the literature, in confrontation with the contemporary role of Miastko in the settlement network and its range and strength of functional and spatial relations with surroundings, the level of provision of services for the local community (including administration) was determined as well as the strength of connections between this centre and the surrounding communes. For the purposes of the article, the indicator of communication linkages was constructed, which was used as one of the measures of the size of functional connections between neighbouring communes and Miastko. All the considerations are set in the context of the demographic potential of the possible unit and the regional distinctiveness of the Middle Pomerania, including administratively as the Middle Pomerania Province. The undertaking of this topic is related to the constant need to discuss the shape of the administrative division in Poland and the willingness of the scientific community to formulate recommendations for decision makers in this regard. Zarys treści: Artykuł podejmuje tematykę potencjalnej możliwości utworzenia powiatu ze stolicą w Miastku – 10-tysięcznym mieście położonym w powiecie bytowskim. Ośrodek ten pełnił taką funkcję w przeszłości, jednak rola ta nie została mu przywrócona w 1999 r. ani później. Na podstawie założeń pochodzących z okresu kształtowania obecnie obowiązującego podziału administracyjnego oraz wyróżnianych w literaturze przedmiotu funkcji ośrodków w randze stolicy powiatu, w konfrontacji ze współczesną rolą Miastka w sieci osadniczej oraz zasięgu i sile relacji funkcjonalno-przestrzennych miasta z jego otoczeniem, określono stopień wyposażenia potencjalnej stolicy powiatu miasteckiego w usługi służące obsłudze lokalnej społeczności (w tym w zakresie administracji) oraz siłę powiązań między tymże ośrodkiem a okolicznymi gminami. Na potrzeby badania stworzono wskaźnik ciążeń komunikacyjnych, który wykorzystano jako jedną z miar wielkości związków funkcjonalnych między sąsiednimi gminami a Miastkiem. Całość rozważań osadzona jest w kontekście potencjału demograficznego ewentualnej jednostki oraz odrębności regionalnej Pomorza Środkowego, w tym administracyjnie – jako województwa środkowopomorskiego. Podjęcie tej tematyki związane jest z nieustającą potrzebą dyskusji nad kształtem podziału administracyjnego w Polsce oraz chęcią sformułowania rekomendacji ze strony środowiska naukowego dla decydentów w tym zakresie. Słowa kluczowe: Miastko, Pomorze Środkowe, powiat, podział administracyjny, usługi