{"title":"Przestępczość przeciwko zdrowiu i życiu. Charakterystyka decydenta z perspektywy jakościowej","authors":"Agnieszka Tajak-Bobek","doi":"10.15503/onis2023128.141","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Cel. W artykule zaprezentowano analizę jakościową dotyczącą decydenta – przestępcy, który złamał prawo przeciwko zdrowiu i życiu, w tym recydywisty penitencjarnego i osoby pierwszy raz skazanej. Zaprezentowane dane dotyczą: motywów działania, emocji w procesie decyzyjnym, oceny swojej osoby, wiedzy pochodzącej z kariery przestępczej, a także planów na przyszłość.\nMetody badań. Zaprezentowane wyniki, są efektem jakościowej analizy 22 wywiadów pogłębionych, z elementami wywiadu narracyjnego.\nWyniki. Jak wynika z badań przestępcy, którzy złamali prawo przeciwko zdrowiu i życiu przejawiali motywy ekonomiczne i emocjonalne, przy czym przeważały motywy emocjonalne. W narracjach pojawiały się fragmenty wypowiedzi świadczące o zniekształceniach poznawczych. Wyniki badań dotyczące emocji pojawiających się w procesie podejmowania decyzji przestępczej wskazują, że u badanych pojawiały się emocje przyjemne i nieprzyjemne. Jednak w tej grupie badawczej najczęściej pojawiały się emocje pozytywne, którym zwykle towarzyszyło pobudzenie emocjonalne. Emocje w uznaniu badanych odgrywały ważną rolę w ich przestępczości i były oceniane, jako czynnik, który ograniczył ich racjonalne działanie. Badani posiadali wiedzę na temat przestępczości z własnych doświadczeń, samokształcenia i doświadczeń zdobytych przez znajomych przestępców. Badani przedstawiali różne plany na przyszłość, które dotyczyły zarówno życia zawodowego jak i prywatnego.\nWnioski. Badani w swoich narracjach dotyczących własnej osoby, wykazywali zniekształcenia poznawcze. Dlatego też, praca korekcyjna powinna skupiać się na tych zniekształceniach. Skutecznym rozwiązaniem w przypadku przestępców przeciwko zdrowiu i życiu mogłaby być resocjalizacja uwzględniająca elementy terapii poznawczo-behawioralnej. W związku z tym, że badani wysoko oceniali rolę emocji w popełnianiu przez nich przestępstw, również praca nad emocjami powinna stanowić ważny element działań korekcyjnych","PeriodicalId":19435,"journal":{"name":"Ogrody Nauk i Sztuk","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-08-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Ogrody Nauk i Sztuk","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.15503/onis2023128.141","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
Cel. W artykule zaprezentowano analizę jakościową dotyczącą decydenta – przestępcy, który złamał prawo przeciwko zdrowiu i życiu, w tym recydywisty penitencjarnego i osoby pierwszy raz skazanej. Zaprezentowane dane dotyczą: motywów działania, emocji w procesie decyzyjnym, oceny swojej osoby, wiedzy pochodzącej z kariery przestępczej, a także planów na przyszłość.
Metody badań. Zaprezentowane wyniki, są efektem jakościowej analizy 22 wywiadów pogłębionych, z elementami wywiadu narracyjnego.
Wyniki. Jak wynika z badań przestępcy, którzy złamali prawo przeciwko zdrowiu i życiu przejawiali motywy ekonomiczne i emocjonalne, przy czym przeważały motywy emocjonalne. W narracjach pojawiały się fragmenty wypowiedzi świadczące o zniekształceniach poznawczych. Wyniki badań dotyczące emocji pojawiających się w procesie podejmowania decyzji przestępczej wskazują, że u badanych pojawiały się emocje przyjemne i nieprzyjemne. Jednak w tej grupie badawczej najczęściej pojawiały się emocje pozytywne, którym zwykle towarzyszyło pobudzenie emocjonalne. Emocje w uznaniu badanych odgrywały ważną rolę w ich przestępczości i były oceniane, jako czynnik, który ograniczył ich racjonalne działanie. Badani posiadali wiedzę na temat przestępczości z własnych doświadczeń, samokształcenia i doświadczeń zdobytych przez znajomych przestępców. Badani przedstawiali różne plany na przyszłość, które dotyczyły zarówno życia zawodowego jak i prywatnego.
Wnioski. Badani w swoich narracjach dotyczących własnej osoby, wykazywali zniekształcenia poznawcze. Dlatego też, praca korekcyjna powinna skupiać się na tych zniekształceniach. Skutecznym rozwiązaniem w przypadku przestępców przeciwko zdrowiu i życiu mogłaby być resocjalizacja uwzględniająca elementy terapii poznawczo-behawioralnej. W związku z tym, że badani wysoko oceniali rolę emocji w popełnianiu przez nich przestępstw, również praca nad emocjami powinna stanowić ważny element działań korekcyjnych