YUNAN ŞAİR GEORGİOS ZALOKOSTAS VE 1826 MESOLONGİ KUŞATMASI HAKKINDAKİ ŞİİRİ: “TO MESOLOGGİON”

Abstract

Yunan şair Georgios Zalokostas, Mesolongi kuşatması ve 1826 yılında da bu kuşatma neticesinde kuşatılanların çıkış hareketini ve şehrin düşmesine dair tarihî bir olayı ele alan “To Mesologgion” adlı uzun şiiri ile ödül kazandı. Söz konusu şiir Çağdaş Yunanistan’ın ilk edebî ekolü olan Birinci Atina Ekolü dâhilinde yer almaktadır ki bu ekol 1830-1880 yılları arasında Yunanistan’da etkili oldu. Nitekim Yunan bağımsızlığından sonra, Yunanistan’ın temel entelektüel merkezleri komşu İyon Adaları (Yedi Adalar) ve yeni Yunan Krallığı’nın başkenti Atina idi. Bu dönemde yeni bir siyasi, idari ve kültür hayatı oluşturmak için çaba gösteren Yunanistan’ın ortaya çıkan ilk edebî ekolünün ana unsuru Romantizm olup bazı özellikleri Modern Yunanca’nın en saf hali olan Katharevousa’nın kullanımı, Fransız romantizminin etkisi, pesimizm ve melankoli, retorik tarz, vatansever lirik ton ve 1821 Yunan İsyanı sürecinden temalardır. Birinci Atina Ekolü şairlerinden Yanya Syrrako doğumlu Georgios Zalokostas (1805-1858), Tepedelenli Ali Paşa dönemindeki baskılar üzerine ailesiyle İtalya’ya göç etmiş, burada İtalyan ve Yunan edebiyatları, ardından da hukuk tahsil etmişti. 1821’de Yunan ayaklanması başlayınca Yunanistan’a dönen Zalokostas Türklere karşı savaştı ve 1826 Mesolongi kuşatmasında yer aldı. Mesolongi kuşatmasında yer alması ve kuşatılmış şehirden çıkış hareketine katılması onu aynı zamanda bu tarihî olayın tanığı yapmakta ve bu durum şiirine ayrı bir nitelik kazandırmaktadır. 1851’den 1877 yılına kadar Atina’nın entelektüel hayatına, toplumda şiirin sahip olduğu önemli yeri kanıtlayan ve önemli bir kurum haline gelen şiir yarışmaları hâkimdi. Zalokostas, 1851 yılında Atina Üniversitesi’nin düzenlediği “Ralleios” şiir yarışmasının ilkinde 1826 Mesolongi Kuşatmasını konu alan “To Mesologgion” adlı şiiriyle ödül kazandı. Bu makalede çağdaş Yunan edebiyatı tarihinin adı geçen edebî ekolü çerçevesinde Yunan şair Georgios Zalokostas ve “To Mesologgion” şiiri irdelenecektir. 1826 Mesolongi Kuşatması tarihî açıdan incelenirken, şiirin coğrafî mekânı, Yunan mitolojisine ait unsurlar, Hristiyanlığa ait unsurlar, kuşatmada yer alan tarihî şahsiyetler ve şiirdeki “öteki” gibi temalar değerlendirilecek ve ele alınacaktır.