Engelli Çocuğa Sahip Annelerde Yas Süreci

Abstract

Kayip ve yas deneyimi, yasamin dogal bir parcasidir. Her insan hayatinin farkli donemlerinde cok cesitli kayiplar yasar ve bu kayiplar icin yas tutar. Bu anlamda kayip ve yas evrenseldir. Yas bir iyilesme surecidir. Yas denildiginde akla ilk gelen olum olmakla beraber, aslinda kisi icin anlamli olan herseyin kaybi yasa sebep olur. Yasanan yas tepkilerinin sekli suresi ve boyutu, kaybin turune, kaybin birey icin anlamina ve yasamindaki yerine, kulture, inanca, kaybin gerceklesme bicimine gore degiskenlik gostermektedir. Kayip sonrasinda yas surecinin ertelenmeyerek yasanmasi gerekir. Saglikli bir cocuk bekleyen anne-babalar icin zihinsel engelli bir cocuga sahip oldugunu ogrenmek de, ayni sekilde ebeveyni bir yas surecine sokmaktadir. Bu makalede, dogumla beraber zihinsel engelli bir cocuga sahip oldugunu ogrenen annelerin yas tepkileri ve gecirdikleri yas asamalari Kubler-Ross'un asama modeli baglaminda degerlendirilmistir. Sonuc olarak annelerin bu surecte tipik yas tepkileri vererek, yas asamalarindan gectikleri belirlenmistir. Ayrica engelli cocuga sahip annelerin yas surecini saglikli atlatabilmek icin yas danismanligi iceren psikolojik destege ihtiyac duyabilecegi gorulmustur.