O istocie proprialności. W poszukiwaniu onomastycznej definicji nazwy własnej

Abstract

Celem artykułu jest podjęcie odwiecznej kwestii: co to jest nazwa własna. Niemniej jednak tak stawiane pytanie wydaje się błędnie sformułowane. Pytać należy bowiem raczej o istotę proprialności i o kryteria używane w ocenie stopnia proprialności danego znaku językowego. W niniejszej pracy nazwę własną definiuje się jako bilateralny znak językowy składający się ze strony znaczącej (onim lub forma onimiczna) oraz ze strony znaczonej. Na tej podstawie wyróżniono następnie kilka możliwych typów znaczeń obecnych wewnątrz pojedynczej nazwy własnej: znaczenie denotacyjne, referencyjne, etymologiczne oraz strukturalne. Te ustalenia tworzą ogólny układ odniesienia dla klasyfikacji kryteriów proprialności dających się wydobyć z wybranych prac polskich przedstawicieli onomastyki materiałowej. W końcowej części pracy zaproponowano koncepcję wielobiegunowej „przestrzeni proprialności” jako zespołu kilku osobnych skal, na których możliwe jest oznaczanie poziomów proprialności każdego pojedynczego znaku językowego.