Co o politykach mówią ich przezwiska? Na podstawie struktur kontaminacyjnych motywowanych antroponimem i rzeczownikiem pospolitym

Abstract

W artykule zanalizowano kilkadziesiąt przezwisk antroponimicznych odnoszących się do polityków, które powstały w wyniku kontaminacji i są motywowane nazwiskiem polityka oraz rzeczownikiem pospolitym. Rozpatruję je nie jako izolowane jednostki, ale formacje będące składnikiem komunikatów, w tym również tekstów multimodalnych. Przeprowadzona analiza wpisuje się w nurt onomastyki dyskursu i czerpie z narzędzi metodologicznych językoznawstwa kulturowego. Badane struktury stanowią nie tyle odbicie rzeczywistości pozajęzykowej, ile interpretację sytuacji politycznej, gospodarczej i społecznej w Polsce. Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie: Jaki obraz polityków polskich kreowany jest w kontaminacyjnych przezwiskach antroponimicznych. Przeprowadzone analizy dowodzą, że są one nośnikiem ocen dotyczących, np. intelektu (Donald Półmusk, Paligłup) oraz charakteru i usposobienia (Bucek, Cykorski, Fałszydło) polityków. Ich zachowanie się bywa porównywane do zachowania się zwierząt (Bydłoszewski, Szyszkodnik). Większość badanych jednostek jest wyrazem emocji związanych np. z przypisywanymi politykom artefaktom (Ryszard Swetru, Andrzej Juda, Vateusz Morawiecki) lub ze zdarzeniem, z którego zasłynęli (Andrzej Cuda). Niektóre z badanych nazw motywowane są więcej niż jednym antroponimem, np. formacja Vateusz Maowiecki powstała w wyniku kontaminacji takich jednostek, jak: Mateusz Morawiecki, Mao Zedong oraz VAT. Interpretacja tego typu jednostek możliwa jest wyłącznie dzięki znajomości kontekstu pozajęzykowego oraz uwzględnieniu innych kodów semiotycznych niż kod werbalny.