O metodzie krytycznej w toponomastyce

Abstract

Artykuł jest prezentacją zarysu metodologii krytycznej w odniesieniu do toponomastyki. Badania krytyczne mają na celu odsłonięcie ukrytych ideologii, stanowiących tło formowania bądź zmieniania nazw geograficznych różnych kategorii. W artykule pokazane są tradycje badań toponomastycznych, a na ich tle prezentowane są możliwości uwzględnienia w takich badaniach również perspektywy krytycznej. Pokazane są konkretne przykłady zarówno badań, jak i procesów społecznych, które regulują zmiany nazewnictwa (np. nazw ulic, państw). Nakreślone są w zarysie również perspektywy krytycznych badań toponomastycznych, które mogą zostać podjęte przy modyfikacji zarówno teoretycznych założeń metodologicznych (pojęcie przestrzeni społecznej, przestrzeni kulturowej, władzy symbolicznej, pamięci zbiorowej), jak i zasobów źródłowych (używanie i rejestrowanie nazw przez użytkowników).