Między autonomią a podporządkowaniem. Problemy metodologiczne analizy (pół)peryferyjnych systemów nauki

Abstract

Niniejszy artykuł stanowi jeden z głosów w dyskusji nad półperyferyjnym charakterem systemów produkcji naukowej, dla której pretekstem była publikacja książki Gra peryferyjna Tomasza Warczoka i Tomasza Zaryckiego. Autorzy skupiają się w nim na metodologicznych wyzwaniach stojących przed analizą charakteru systemów nauki z perspektywy globalnego podziału pracy. Jako możliwe rozwiązanie dotychczasowych trudności wskazują na konieczność symetrycznej syntezy propozycji teoretycznych Pierre’a Bourdieu i Immanuela Wallersteina. Z jednej strony pozwoli to uniknąć sprowadzenia zjawisk w polu nauki wyłącznie do poziomu ekonomicznego, z drugiej zaś da szansę przemyśleć zależność, w jakiej pozostają do siebie nauka i gospodarka. Dopiero tak skonstruowana rama teoretyczna daje możliwość uchwycenia mechanizmów wytwarzania hierarchizujących podziałów w globalnej nauce takich jak ten na centrum i peryferia.