Liturgia, protokół, ceremoniał, etykieta. Ku systematyzacji pojęć i określeniu wzajemnych relacji

Abstract

Zarówno analizy kształtowania się i systematyzowania liturgicznych gestów, postaw, znaków i symboli podejmowane w historii, jak i badania nad proweniencją dzisiejszej etykiety oraz zasad ceremonialnych i protokolarnych stosowanych w działaniach dyplomatycznych ukazują szereg zależności pomiędzy tymi dwiema, jakby się mogło wydawać, odległymi płaszczyznami, jakimi są liturgia i dyplomacja. W opracowaniu przedstawiono relacje zachodzące pomiędzy dyplomacją jako najstarszą instytucją w stosunkach między państwami (wyrażaną poprzez ceremoniał, protokół i etykietę) i liturgią Kościoła. Ze względu na trudności związane z niejednoznacznością tych terminów, w artykule podjęto także próbę usystematyzowania odnośnej terminologii.