Tertium comparationis w badaniach nad przekładem filmowym

Abstract

Zagadnienie tertium comparationis (TerComp) od wielu lat absorbuje uwage badaczy probujących ustalic wspolną platforme odniesienia zarowno dla porownywanych elementow systemow jezykowych, jak i realizacji tych systemow w konkretnych aktach mowy (tekstach). W badaniach nad przekladem filmowym jako tekstem intersemiotycznym TerComp wymaga odrebnej uwagi. Punktem wyjścia w podjetych badaniach jest – przyjete za A. Boguslawskim – zalozenie, ze nadrzednym TerComp jest konkretna sytuacja uzycia znakow jezykowych. Na potrzeby badan nad przekladem filmowym sytuacja ta zostala doprecyzowana. Ustalono, ze w warunkach przekladu filmowego nalezy uwzglednic sytuacje dwojakiego typu: zewnetrzną, tj. sytuacje komunikacyjną, w ktorej funkcjonuje dzielo filmowe jako kompleksowy komunikat, z dominującą w niej pozycją nadawcy (nadawcow), oraz sytuacje wewnątrz filmu jako przekazu intersemiotycznego z dominującą rolą obrazu i wspomaganą – dźwieku.