„Kłamstwa”, „brudne szaleństwo”, „rozbój na równej drodze”, czyli jak Sienkiewicz werbalizował negatywne oceny i emocje (na podstawie korespondencji prywatnej)

Abstract

“Lies”, “Dirty Madness”, “Daylight Robbery”: How Henryk Sienkiewicz Verbalised Negative Judgments and Emotions (Based on Private Correspondence) This article is part of a stream of research on the language and style of private correspondence of Henryk Sienkiewicz. The article contains analysis of expressive lexis that the writer used to verbalise his negative judgments and feelings, which is complex, rich and diverse in terms of both form and meaning. The lexical material which relates to the second – unsuccessful – marriage of Sienkiewicz to Maria Wolodkowiczowna comes from selected letters by the writer addressed to his sister-in-law – Jadwiga Janczewska nee Szetkiewicz. The selected lexis encompasses, for example, words with explicit, implicit and evaluative expression, belonging to different categories of meaning. „Klamstwa”, „brudne szalenstwo”, „rozboj na rownej drodze”, czyli jak Sienkiewicz werbalizowal negatywne oceny i emocje (na podstawie korespondencji prywatnej) Artykul wpisuje sie w nurt badan nad jezykiem i stylem korespondencji prywatnej Henryka Sienkiewicza. Analizie poddano zlozoną, bogatą i zroznicowaną pod wzgledem formy i znaczenia warstwe leksyki nacechowanej ekspresywnie, ktorą pisarz wykorzystywal do werbalizacji swoich negatywnych ocen i uczuc. Material leksykalny pochodzi z korpusu listow adresowanych do szwagierki – Jadwigi z Szetkiewiczow Janczewskiej, przedstawiających wydarzenia związane z drugim – nieudanym – malzenstwem Sienkiewicza z Marią Wolodkowiczowną. Wśrod zebranej leksyki znalazly sie np. wyrazy o ekspresji eksplicytnej i implicytnej, wartościującej, przynaleznej do roznych kategorii znaczeniowych.