Piśmiennictwo religijne polskich Tatarów w okresie powojennym (1945–1989)

Abstract

Religious Literature of Polish Tatars in the Post-War Period (1945–1989)The article opens with a general overview of the socio-political situation of the Tatars and the specificity of their religiosity in the People’s Republic of Poland (1945–1989), leading to the main part: an analysis of ephemeral religious prints created and distributed by Polish Tatars. The description of the sources is introduced with a presentation of the broad socio-political context which determined the functioning of this minority after World War II. The study characterises the basic types of religious literature of the Tatars: (a) traditional manuscripts, (b) periodicals and publishing activities, (c) ephemeral prints. It also considers the significance of these types of literature in the period between 1945 and 1989. The analysis of seven prayer books and three teaching materials provides the basis of general observations concerning ephemeral religious prints created by Polish Tatars after World War II. The analysed sources have not as yet been studied by researchers. Piśmiennictwo religijne polskich Tatarów w okresie powojennym (1945–1989)Artykuł rozpoczyna się od przybliżenia położenia społeczno-politycznego Tatarów w PRL-u oraz specyfiki ich religijności, by dojść do szczegółowych kwestii, związanych z analizą religijnych druków ulotnych opracowanych przez polskich Tatarów. Charakterystykę opartą na źródłach poprzedziło zatem przedstawienie szerokiego kontekstu społeczno-politycznego, który determinował sposób funkcjonowania tej mniejszości w Polsce po II wojnie światowej. Autorzy scharakteryzowali podstawowe typy piśmiennictwa religijnego Tatarów: a) tradycyjne rękopiśmiennictwo, b) czasopiśmiennictwo i działalność wydawniczą, c) druki ulotne. Zwrócono przy tym uwagę na znaczenie poszczególnych rodzajów piśmiennictwa w okresie 1945–1989. Charakterystyki religijnych druków ulotnych, opracowanych przez polskich Tatarów po II wojnie światowej, dokonano na przykładzie 7 modlitewników oraz 3 materiałów dydaktycznych. Dokumenty te dotąd nie były przedmiotem badań naukowych.