Космонимия в cлавянских переводах библейской Книги Иова

Abstract

Cosmonymy in Slavic Translations of the Biblical Book of JobThis article explores the names of Venus, Pleiades, the Great Bear and Orion’s Belt in Slavic translations of the biblical Book of Job. The author proposes hypotheses about the etymology of Church Slavonic names for the following celestial objects: (1) the name денница for Venus originates from folk cosmonymy and was introduced into religious discourse by Apostle of the Slavs Constantine-Cyril; (2) the name власожелищи is etymologised as a merger of two nominations: South Slavic Власи ‘Pleiads’ and a hapax legomenon from the Book of Job *желищи ‘Great Bear’, from Hebrew Āsh or Aish ‘funeral convoy’; (3) the name кружилия for Orion is also connected with Hebrew cosmonymy and points to the mythical giant Nimrod, who was tied with a belt to the sky for his rebellion against God. Kosmonimia w słowiańskich tłumaczeniach biblijnej Księgi HiobaNiniejszy artykuł analizuje nazwy Wenus, Plejad, Wielkiej Niedźwiedzicy i Pasa Oriona w tłumaczeniach biblijnej Księgi Hioba na języki słowiańskie. Autorka przedstawia hipotezy dotyczące etymologii kilku cerkiewnosłowiańskich nazw obiektów kosmicznych: 1) nazwa planety Wenus денница została zapożyczona z kosmonimii ludowej i wprowadzona do dyskursu religijnego przez Apostoła Słowian Konstantyna-Cyryla; 2) nazwa власожелищи jest traktowana jako połączenie dwóch nazw: płd. słow. Власи ‘Plejady’ i hapaks legomenon z biblijnej Księgi Hioba *желищи ‘Wielka Niedźwiedzica’, od hebrajskiego Āsh lub Aish ʽkondukt pogrzebowyʼ; 3) nazwa Oriona кружилия rownież związana jest z kosmonimią hebrajską i wskazuje na mitycznego olbrzyma Nimroda, skazanego przez Boga na przywiązanie pasem do sklepienia niebieskiego.