Filozofia po reformie – uzupełniające się perspektywy

Abstract

Jednym z zakładanych przez twórców wprowadzonej w 2019 roku reformy szkolnictwa wyższego celów jest podniesienie jego jakości w taki sposób, by polskie badania zyskały odpowiednie (czytaj: odpowiednio wysokie) miejsce w obiegu międzynarodowym. Często jednak można usłyszeć zarówno hurraoptymistyczne głosy, które podkreślają konieczność takiego procesu, jak i – równie donośne – głosy sprzeciwu. Z jednej strony twierdzi się zatem, że pora wyjść z zaścianka, z drugiej – że proces ten prowadzić będzie do zniweczenia dotychczasowych wartościowych osiągnięć poprzez bezmyślne wcielanie w życie sztucznych rozwiązań. Jestem przekonany, że przynajmniej do pewnego stopnia skrajności opinii można byłoby uniknąć, gdybyśmy zwrócili uwagę na to, że w owych ocenach zwykle bierze się pod uwagę różny dystans czasowy, a także uwzględnia dwie uzupełniające się perspektywy dotyczące badań – ich znaczenie dla rodzimego środowiska i obieg międzynarodowy. Chodzi mianowicie o konieczność odróżnienia niedogodności, usterek i błędów dotyczących wprowadzania ustawy (dotyczących sposobu wprowadzania reformy, narzędzi oceny dyscyplin, sporządzania wykazu czasopism czy wydawnictw naukowych) oraz skutków bardziej długofalowych, a także dwóch różnych ról, jakie pełni filozofia (szerzej – humanistyka), sprowadzających się zarówno do kształtowania rodzimej kultury, jak i do aktywnego uczestnictwa w międzynarodowym życiu naukowym. Ruch FilozoFiczny