Problematyka osadnictwa paleolitycznego i mezolitycznego w świetle badań interdyscyplinarnych. Analiza wybranych regionów

Abstract

W artykule przedstawiono zarys problematyki badawczej dotyczącej osadnictwa schyłkowopaleolitycznego, realizowanej przez autorki w ramach studiów doktoranckich w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika pod merytoryczną opieką prof. dr. hab. Krzysztofa Cyrka. Ewa Jurzysta badała pozostałości krótkotrwałych obozowisk i pracowni krzemieniarskich w górnym odcinku Narwi, położonych głównie na piaszczystych terasach nadzalewowych rzeki i jej dopływów. Analizie poddano zabytki pozyskane podczas badań powierzchniowych, a także materiały odkryte w wyniku prac wykopaliskowych prowadzonych w tym rejonie. Wykonano też datowanie metodą termoluminescencji dla trzech próbek osadów piaszczystych, uzyskane daty wskazują na późnoglacjalny wiek tarasu rzecznego. Efekty tych prac zostały wykorzystane do studiów nad schyłkowopaleolitycznym osadnictwem na wspomnianym obszarze. Justyna Kuriga pojęła próbę wieloaspektowej analizy wielokulturowego i wielofazowego stanowiska w Łykowem (województwo łódzkie), poświęcając szczególną uwagę źródłom związanym z mezolitycznymi społecznościami łowiecko-zbierackimi. Wśród głównych celów prowadzonych prac wymienić można rekonstrukcję zasięgu, sposobu zasiedlenia i użytkowania tego miejsca oraz przedstawienie poszczególnych faz osadniczych na szerszym tle kulturowym. Podstawowym założeniem badawczym przyjętym przez Beatę Bielińską-Majewską było zweryfikowanie i usystematyzowanie dotychczasowych wyników badań nad późnym paleolitem w dorzeczach dolnej Wisły i środkowej Warty, analiza oraz określenie przynależności kulturowej i chronologii dostępnych źródeł archeologicznych, a w konsekwencji stworzenie obrazu ówczesnej sytuacji kulturowej w tej części Polski. Bazę źródłową stanowiły materiały z ponad 280 stanowisk archeologicznych oraz kompleksu w Brzozie (dawniej Toruń–Rudak).