Neolignans - honokiol and 4-O-methylhonokiol - as potential compounds counteracting diabetic complications - current state of knowledge

Abstract

Cukrzyca to przewlekła choroba metaboliczna, charakteryzująca się hiperglikemią, czyli zwiększonym stężeniem glukozy w surowicy krwi. Choroba ta może wynikać z niedostatecznego wytwarzania insuliny przez komórki β trzustki, niewłaściwej odpowiedzi tkanek na ten hormon lub obu tych stanów jednocześnie. W przebiegu cukrzycy obserwuje się zburzenia gospodarki węglowodanowej, białkowej i lipidowej. Zaburzeniom tym towarzyszy często przewlekle utrzymujący się stres oksydacyjny. Leczenie cukrzycy typu 2 oparte jest o stosowanie syntetycznych doustnych leków przeciwcukrzycowych. Leki te zapewniają dobrą kontrolę glikemii w organizmie diabetyków i poprawiają jakoś ich życia, jednakże nie są pozbawione działań niepożądanych. Dlatego też obiecującym wydaje się kompleksowe podejście do pacjenta i dodatkowe wdrożenie w procesie jego leczenia związków pozwalających na zmniejszenie negatywnych skutków stresu oksydacyjnego i ograniczających wystąpienie powikłań cukrzycowych. Zainteresowanie świata naukowego budzą zwłaszcza rośliny o właściwościach antyoksydacyjnych. Honokiol to polifenolowy związek z grupy neolignanów, który obecny jest w korze różnych gatunków magnolii. Zarówno honokiol jak i 4-O-metylohonokiol znane są ze swoich prozdrowotnych właściwości oraz wielokierunkowego działania na organizm, w tym na kontrolę glikemii czy na przywrócenie prawidłowego metabolizmu lipidów. W związku z powyższym celem niniejszej pracy przeglądowej jest usystematyzowanie dostępnej literatury naukowej, obejmującej zagadnienia wpływu neolignanów: honokiolu i 4-O-metylohonokiolu na stan zdrowia pacjenta chorującego na cukrzycę typu 2 i jej powikłania. Dane zebrane w tym manuskrypcie wskazują na korzystny wpływ tych związków w obrębie organów najczęściej narażonych na powikłania cukrzycowe – w tym trzustki, mięśnia sercowego czy też nerek, jak również na zapobieganie wystąpienia nadmiernej otyłości w kontekście oddziaływania na białą tkankę tłuszczową. Po wnikliwej analizie wielu artykułów naukowych można stwierdzić, iż związki te mogą okazać się obiecującymi środkami wspomagającymi konwencjonalne terapie lekami przeciwcukrzycowymi w leczeniu cukrzycy typ 2 i towarzyszących jej schorzeń.