Seyahatname-i Avrupa’nın Yazarı Mehmed Rauf’un Kimliğine Dair Yeni Bilgiler ve Tespitler

Abstract

1851 yilinda Buyuk Londra Sanayi Fuari’na yaptigi seyahatinde Avrupa’nin bircok onemli ulkesini ve sehrini gezen Mehmed Rauf gorduklerini Seyahatname-i Avrupa isimli monografisinde anlatmistir. Tanzimat doneminde Avrupa’ya dair yazilan seyahatnameler arasinda onemli bir yeri olan boylesi eserin yazarinin sosyal statusu, gorevleri ve baska eserinin olup olmadigi gibi kimligine dair sorular uzun sure cevapsiz kalmistir. Yazarin kendi el yazisiyla yazdigi Seyahatname-i Avrupa’nin muellif nushasini inceledigimizde kendisinin Tanzimat doneminin onde gelen devlet adamlarindan Sadik Rifat Pasa’nin oglu olan ve kaynaklarda Rifat Pasazade Mehmed Rauf (1829-1883) olarak isimlendirilen devlet adami oldugunu tespit etmis bulunmaktayiz. Ayni elyazmasi metnin ikinci kisminda yazarin Avrupa toplumlarina ait goruslerini ortaya koydugu “Avrupa Lâyihasi” olarak isimlendirdigimiz basilmamis kisa bir eseri de bulunmaktadir. Kendisinin Kirim Savasina dair basilmamis bir calismasiyla donemin onemli sahsiyetlerinin hayatina dair biyografik bir eserinin bulundugu ve 1860-1883 yillarinda Meclis-i Vâlâ uyelikleri, mustesarlik, valilik ve mutasarriflik gibi ust duzey devlet memurluklari yaptigi tespit edilmistir.