BİR AYRIMCILIK TEMELİ OLARAK VATANDAŞLIĞIN İNSAN HAKLARI HUKUKU BAKIMINDAN GÖRÜNÜMLERİ

Abstract

Uluslararası hukuk bakımından özellikle ırk temelli ayrımcılığın önlenmesi açısından en önemli insan hakları belgelerinden birisi olan Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Sözleşme (ICERD) ırk ayrımcılığını “siyasi, ekonomik, sosyal, kültürel veya toplumsal yaşamın herhangi bir alanında, insan hakları ve temel özgürlüklerin tanınmasını, uygulanmasını, bu hak ve özgürlüklerden yararlanılmasını ortadan kaldırmak veya zayıflatmak amacına ya da etkisine yönelik ırk, renk, soy ya da ulusal veya etnik kökene dayalı her türlü ayrım, dışlama, kısıtlama ya da tercih” olarak belirtmiştir. Ancak bu genel tanım ele alındığında dahi çoğu uluslararası insan haklarına ilişkin belgede vatandaşlık kıstasına göre yapılan ayrımların bu kategoride değerlendirilemeyeceği belirtilmiş ve vatandaşlık “meşru” bir ayrımcılık ölçütü olarak yargı kararlarında ve iç hukuk mevzuatında kabul edilmiştir. Bu çalışmamızda da bir ayrım kriteri olarak vatandaşlık kavramının uluslararası ve bölgesel insan hakları hukuku mekanizmaları bakımından niteliği incelenip bu ayrımın olası sınırları ve etkilerine yer verilecektir.