Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Sesin Şiiri Üzerine Bir İnceleme

Abstract

Yorumun bir sınırı ve ölçüsü olması gerektiğini savunan Umberto Eco, Yorum ve Aşırı Yorum isimli eserinde bir metne üç açıdan bakılarak yorumlama yapılabileceğine dikkat çeker. Bunlar; yazarın niyeti (intentio auctoris), okurun niyeti (intentio lectoris) ve metnin niyetidir (intentio operis). Bizce bu üç okuma biçimi arasında en geçerli olanı ise metnin niyetidir. Zira bir şiir şairinin elinden çıktıktan sonra artık yalnızca ne şaire ne de okura aittir. Artık o farklı yorumlamalara açıktır. Bu noktadan hareketle bu çalışmada, metin merkezli bir okuma yapılarak Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Sesin isimli şiiri incelenmiştir. İnceleme esnasında şiir önce zaman ekseni doğrultusunda okunmuş yer yer de dizlerde geçen kelimelerin sözlük anlamlarına da müracaat edilmiştir. İnceleme neticesinde şu sonuca ulaşılmıştır: Ahmet Hamdi Tanpınar ‘Sesin’ şiiri birinci tekil şahıs ağzından yazılmıştır. Şiirin ilk iki üçlüğünde anlatıcı bir hayâl âleminde yaşamaktadır, bir ‘rüyâ’da gibidir. Son iki dörtlükte ise özne, bu ‘rüyâ’dan uyanmış ve ‘dünya’da, gerçekte olmanın ızdırabını yaşamıştır. Şiirde öznenin kullandığı ‘ses’ ise dünyaya, gerçeklere karşı bir çırpınıştır. Özne hülyâdan uyandığı an bir hâtıra bırakmak istemiş ve ölüme giderken ölümsüz olma aracı olarak ‘ses’i kullanmıştır.