{"title":"The Instrumentalization of Theatre in the Early Republican Period: An Analysis Of On Yılın Destanı, İnkılap Çocukları And İstiklal","authors":"Abdurrahman Kültür","doi":"10.33692/avrasyad.1426182","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"İlkel kabilelerden beri var olduğu iddia edilen tiyatro, Antik Yunan’dan itibaren araçsallaştırılmış ve iktidar sahipleri tarafından kullanılır hale gelmiştir. Tarih boyunca birçok farklı örneği bulunan bu araçsallaştırmanın Türk toplumundaki en önemli yansımasını Cumhuriyet Dönemi’nde görmekteyiz. Yeni kurulan devletin politikalarını, inkılaplarını halka anlatmak ve halkın desteğini alabilmek için tiyatro en önemli araçlardan biri olarak kullanılmıştır. Tiyatroya yapılan büyük yatırımların yanı sıra oyunlar yazılması için teşvik edilmiştir. 1933’te Cumhuriyet’in Onuncu Yılı Kutlama Yüksek Komisyonu tarafından görevlendirilen Halit Fahri Ozansoy, Yaşar Nabi Nayır ve Reşat Nuri Güntekin cumhuriyeti ve inşa edilmesi gereken yeni ulus kimliğini anlatmak için eserler yazmıştır. Bu çalışmada, Halit Fahri’nin On Yılın Destanı, Yaşar Nabi’nin İnkılap Çocukları ve Reşat Nuri’nin İstiklal isimli piyeslerinin kimlik inşasına dair kullandıkları söylemler tahlil edilmektedir. Bu bağlamda bu metinlerdeki söylemler incelenecek ve bu eserlerde kimlik inşasına dair vurgular tespit edilecektir. Araştırmada ilk olarak Türk Tiyatrosu’nun cumhuriyete kadarki süreci özetlenmiş, daha sonra tiyatronun kimlik inşasındaki rolü ele alınmış, son olarak da belirlenen üç piyes, milli kimliğin yeniden inşasına yönelik vurgular tespit edilerek incelenmiştir. Sonuç olarak Cumhuriyetin ilanını takiben, toplumda talep edilen yeni yurttaş tipinin varlığını arttırmak için, bu üç önemli eser kaleme alınmış; söz konusu eserler, modern Türkiye'nin ihtiyaç duyduğu yeni birey tiplerini şekillendirmeyi hedeflemiştir.","PeriodicalId":280434,"journal":{"name":"Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi","volume":"103 ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2024-02-06","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.33692/avrasyad.1426182","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
İlkel kabilelerden beri var olduğu iddia edilen tiyatro, Antik Yunan’dan itibaren araçsallaştırılmış ve iktidar sahipleri tarafından kullanılır hale gelmiştir. Tarih boyunca birçok farklı örneği bulunan bu araçsallaştırmanın Türk toplumundaki en önemli yansımasını Cumhuriyet Dönemi’nde görmekteyiz. Yeni kurulan devletin politikalarını, inkılaplarını halka anlatmak ve halkın desteğini alabilmek için tiyatro en önemli araçlardan biri olarak kullanılmıştır. Tiyatroya yapılan büyük yatırımların yanı sıra oyunlar yazılması için teşvik edilmiştir. 1933’te Cumhuriyet’in Onuncu Yılı Kutlama Yüksek Komisyonu tarafından görevlendirilen Halit Fahri Ozansoy, Yaşar Nabi Nayır ve Reşat Nuri Güntekin cumhuriyeti ve inşa edilmesi gereken yeni ulus kimliğini anlatmak için eserler yazmıştır. Bu çalışmada, Halit Fahri’nin On Yılın Destanı, Yaşar Nabi’nin İnkılap Çocukları ve Reşat Nuri’nin İstiklal isimli piyeslerinin kimlik inşasına dair kullandıkları söylemler tahlil edilmektedir. Bu bağlamda bu metinlerdeki söylemler incelenecek ve bu eserlerde kimlik inşasına dair vurgular tespit edilecektir. Araştırmada ilk olarak Türk Tiyatrosu’nun cumhuriyete kadarki süreci özetlenmiş, daha sonra tiyatronun kimlik inşasındaki rolü ele alınmış, son olarak da belirlenen üç piyes, milli kimliğin yeniden inşasına yönelik vurgular tespit edilerek incelenmiştir. Sonuç olarak Cumhuriyetin ilanını takiben, toplumda talep edilen yeni yurttaş tipinin varlığını arttırmak için, bu üç önemli eser kaleme alınmış; söz konusu eserler, modern Türkiye'nin ihtiyaç duyduğu yeni birey tiplerini şekillendirmeyi hedeflemiştir.