The Iron Foal: Turkish Handicrafts Promotion Association in Between Craft and Design

Abstract

Bu makale, 1950’li ve 1960’lı yıllarda Ankara’da faaliyet gösteren Türk El Sanatlarını Tanıtma Derneği’nin Türkiye’de modern ürün kimliğinin ve tasarımın gelişimine olan katkılarını ele alır. Tasarım tarihinin feminist eleştirilerinde işaret edilen tasarım ve zanaat arasındaki cinsiyetçi iş bölümüne dayalı ayrımın çizdiği kuramsal çerçeveden hareketle, derneğin kadın üyelerinin ürünleri, becerileri ve yetkinlikleri ile tasarım alanında kendilerine açtıkları yeri açığa çıkarmayı hedefler. Derneğin tasarım ve zanaat arasındaki konumunun Türkiye’de modern tasarım kimliğinin inşasında ilk basamaklardan birini oluşturduğuna işaret edilir. Dernek hakkında ulusal basında yayınlanan yazı ve haberler söylem analizine tabi tutularak, derneğin etkinlik ve ürünleriyle tasarım ve zanaat arasında toplumsal cinsiyete dayalı yapılan ayrımı ne ölçüde yeniden ürettiği ya da yerinden ettiği ve dolayısıyla modern Türk tasarım kimliğinin oluşumuna ne ölçüde katkıda bulunduğu ortaya çıkarılır.