Amasya Yazma Eser Kütüphanesi 1816/2 Nu.da Kayıtlı Eser -Şerhü Ayeti'l-Kürsî-

Abstract

Kur'ân'ın bir tek ayetini veya bir ayet grubunu tefsir eden müstakil eserler olan el yazması ayet tefsirlerinin çoğunluğu yazma eser kütüphanelerinde bulunmaktadır. Bunların araştırılması ve ortaya çıkarılması tefsir tarihi açısından önem arz etmektedir. Çoğunlukla Osmanlı dönemine ait olan bu tür eserler kütüphanelerimizde bağımsız birer kitap olarak bulunduğu gibi, çoğunlukla da kitapları oluşturan risaleler şeklinde de yer almaktadır. Bu çalışmamızda yazma eser araştırmalarına bir katkı olması babında, Amasya Yazma Eserler Kütüphanesi 1816/2 numarada kayıtlı 76b-82a varaklar arasında bulunan ayet tefsiri incelenmiştir. “Şerhü Ayeti'l-Kürsî” şeklinde isimlendirilen bu eser el-Bakara suresi 255. ayetin tefsiri olarak yazılmıştır. Müellifi belli olan eserler olduğu gibi müellifi belli olmayanlar da bulunmaktadır. Elimizdeki bu eserin de müellif ve müstensihi belli değildir. Çalışmamızda öncelikli olarak adı geçen yazma eserin katalog verilerinde yer alan bilgileri paylaşılmıştır. Ardından eserin yapısal özelliklerine yer verilmiştir. Devam eden satırlarda içerik itibariyle incelenen eserin kaynak olarak kullandığı müfessirler ile erken dönem kaynakları olan Hz. Peygamber, sahabe ve tabiinden atıf yaptığı önemli şahsiyetlerle kaynak olarak kullandığı müfessirler tespit edilmiştir. Sonuç bölümünde ise eserin klasik tefsir usulü bağlamında tefsir metodu ve kendine mahsus özellikleri tespit edilmeye çalışılmıştır. İncelememize konu olan Amasya Yazma Eser Kütüphanesi 1816/2 numarada kayıtlı eser kültürümüzde “Ayete’l-kürsi” olarak isimlendirilen el-Bakara suresi 255.ayetin tefsiridir. Katalog verilerinde 05 Ba 1816/2 numarada kayıtlı bu eserin ismi katalogda “Şerhü Ayeti'l-Kürsî” şeklindedir. Amasya Yazma Eser Kütüphanesi 1816/2 demirbaş numarada kayıtlı eserin 76b-82a varaklar arasındaki ikinci risalesidir. Eser 215x155-155x65 mm ölçülerinde ve 21 satırdır. Amasya Beyazıt İl Halk Kütüphanesi koleksiyonunda kayıtlı eserin yazı türü talik kırması, kâğıt tür birleşik harf filigranlıdır. Siyah meşin cilt içindedir. Keşideler siyah mürekkepledir. İstinsah tarihi katalogda 1180/1765 olarak yer almaktadır. Dili Arapça olan bu eserin yazarı ve müstensihi belli değildir.