КЕҢЕС ОДАҒЫНЫҢ ҚАЗАҚСТАНҒА ҚАТЫСТЫ САЯСАТЫ (1927-1938 жж.): САЯСИ-ЭКОНОМИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ӘЛЕУМЕТТІК ОҚИҒАЛАРДЫ ЖАН-ЖАҚТЫ ТАЛДАУ

Abstract

This article provides a comprehensive analysis of the Soviet Union's policy toward Kazakhstan from 1927 to 1938, exploring its profound implications for the region's political, economic, and social landscape. Through meticulous research utilizing primary and secondary sources, this study sheds light on the establishment of the Kazakh Soviet Socialist Republic (Kazakh SSR), the consolidation of power by the Communist Party, and the politically repressive climate during the Great Purge. Additionally, it delves into the economic initiatives of industrialization and agricultural collectivization, emphasizing their significant impact on agriculture, famine, and the clash with traditional Kazakh practices. The article also examines the social dimensions of cultural assimilation, urbanization, and migration, with a specific focus on the repercussions on language, education, social structures, and traditional customs. By uncovering a plethora of historical evidence, this study reveals the intricate and multifaceted consequences of the Soviet Union's policy in Kazakhstan during the aforementioned period. It acknowledges the positive outcomes resulting from the policy, such as advancements in industrial development and improved access to education and healthcare. The industrialization efforts spearheaded by the Soviet government led to the creation of modern industries, enhanced infrastructure, and technological progress, contributing to economic growth and job opportunities. Moreover, the Soviet regime invested in education and healthcare systems, granting Kazakhstanis access to education and literacy programs, as well as essential medical services. However, this article also addresses the negative consequences that arose from the Soviet Union's policy. The policy of agricultural collectivization disrupted traditional agricultural practices and the nomadic way of life cherished by the Kazakh people. The consolidation of farms and the coercive nature of collectivization sparked resistance and turmoil, resulting in famine and the loss of traditional livelihoods. Furthermore, the Soviet policy of cultural assimilation sought to assimilate the Kazakh population into Soviet society, resulting in the suppression of Kazakh language, culture, and traditions. This suppression had a profound impact on the erosion of cultural identity and the abandonment of cherished practices. Understanding the historical developments and their far-reaching consequences is crucial for comprehending the challenges and transformations experienced by Kazakhstan during this significant period. By examining the interplay of political, economic, and social factors, this study provides valuable insights into the impact of the Soviet Union's policy on Kazakhstan, contributing to a more nuanced understanding of the region's history and its enduring legacy. Keywords: Soviet Union, Kazakhstan, policy, 1927-1938, political developments, economic developments, social developments, industrialization, agricultural collectivization, cultural assimilation, urbanization, migration, Great Purge, Kazakh Soviet Socialist Republic, nomadic pastoralism. Мақалада 1927-1938 жылдар аралығындағы Кеңес Одағының Қазақстанға қатысты саясатына жан- жақты талдау жасалып, оның аймақтың саяси, экономикалық және әлеуметтік ландшафты үшін терең салдары зерттеледі. Бастапқы және қосалқы дереккөздерді пайдалана отырып, мұқият зерттеу арқылы бұл зерттеу Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасының (Қазақ КСР) құрылуын, Коммунистік партияның билікті нығайтуын және Ұлы Тазалау кезіндегі саяси репрессиялық көңіл-күйді айқындайды. Сонымен қатар, ол индустрияландыру мен ұжымдастырудың экономикалық бастамаларын зерттеп, олардың ауыл шаруашылығына, ашаршылыққа және қазақтың дәстүрлі әдет-ғұрыптарымен қақтығыстарына елеулі әсерін көрсетеді. Мақалада сонымен қатар мәдени ассимиляцияның, урбанизацияның және миграцияның әлеуметтік аспектілері қарастырылып, тілге, жалпы білімге, әлеуметтік құрылымдар мен дәстүрлі әдет-ғұрыптарға әсер ететін мәселелерге ерекше назар аударылады. Ол сондай-ақ индустриялық дамудағы ілгерілеушілік, білім мен денсаулық сақтаудың қолжетімділігі сияқты саясаттың оң әсерлерін зерттейді. Кеңес үкіметі бастаған индустрияландыру заманауи өндірістер-дің құрылуына, инфрақұрылымның кеңеюіне және технологиялық ілгерілеуге әкеліп, экономиканың өсуіне және жұмыс орындарының ашылуына ықпал етті. Оның үстіне Кеңес өкіметі білім беру мен денсаулық сақтау жүйесіне инвестиция құйып, қазақстандықтардың білім мен сауаттылық бағдарлама-ларына және негізгі денсаулық сақтау саласына қолжетімділігін қамтамасыз етті. Бірақ бұл мақалада Кеңес Одағы саясатының жағымсыз салдары да қарастырылған. Аграрлық ұжым-дастыру саясаты қазақ халқының дәстүрлі егіншілік тәжірибесі мен көшпелі өмір салтын бұзды. Шаруа қожалықтарын біріктіру және ұжымдастырудың мәжбүрлі сипаты қарсылық пен толқулар туғызып, ашаршылыққа және дәстүрлі өмір сүру құралдарын жоғалтуға әкелді. Сонымен қатар, кеңестік мәдени ассимиляция саясаты қазақ халқын кеңестік қоғамға сіңіруді көздеді, бұл қазақ тілін, мәдениетін, салт-дәстүрін басып-жаншуға әкелді. Бұл жолын кесу мәдени бірегейліктердің эрозиясына және қастерлі әдеттерден бас тартуға қатты әсер етті. Тарихи оқиғаларды және олардың ауқымды салдарын түсіну осы маңызды кезеңде Қазақстан бастан кешіп жатқан қиындықтар мен өзгерістерді түсіну үшін өте маңызды. Саяси, экономикалық және әлеуметтік факторлардың өзара әрекетін зерттеу негізінде бұл зерттеу Кеңес Одағы саясатының Қазақ- станға әсері туралы құнды ақпарат береді, бұл аймақтың тарихы мен ұзақ мерзімді мұрасын тереңірек түсінуге ықпал етеді. Кілт сөздер: Кеңес Одағы, Қазақстан, саясат, 1927-1938 жылдар, саяси оқиғалар, экономикалық даму, әлеуметтік даму, индустрияландыру, ауыл шаруашылығын ұжымдастыру, мәдени ассимиляция, урбанизация, көші-қон, Ұлы тазарту, Қазақ АКСР-і, көшпелі мал шаруашылығы. В статье представлен всесторонний анализ политики Советского Союза в отношении Казахстана с 1927 по 1938 год, исследованы ее глубокие последствия для политического, экономического и социального ландшафта региона. Посредством тщательных исследований с использованием первичных и вторичных источников это исследование проливает свет на создание Казахской Советской Социалистической Республики (Казахской ССР), консолидацию власти Коммунистической Партией и политически репрессивный настрой во время Великой чистки. Кроме того, она углубляется в экономические инициативы индустриализации и коллективизации, подчеркивая их значительное влияние на сельское хозяйство, голод и столкновение с традиционной казахской практикой. В статье также рассматриваются социальные аспекты культурной ассимиляции, урбанизации и миграции с особым акцентом на последствия для языка, образования в целом, социальных структур и традиционных обычаев. В статьетакже рассматриваются положительные результаты данной политики, такие как достижения в области промышленного развития и улучшения доступа к образованию и здравоохранению. Индустриализация, которую возглавило советское правительство, привела к созданию современных отраслей промышленности, расширению инфраструктуры и технологическому прогрессу, способствуя экономическому росту и созданию рабочих мест.Более того, советский режим инвестировал в системы образования и здравоохранения, предоставляя казахстанцам доступ к программам образования и грамотности, а также к основным медицинским услугам. Однако в этой статье также рассматриваются негативные последствия политики Советского Союза. Политика аграрной коллективизации нарушила традиционную сельскохозяйственную практику и кочевой образ жизни казахского народа. Консолидация фермерских хозяйств и принудительный характер коллективизации вызвали сопротивление и беспорядки, что привело к голоду и потере традиционных средств к существованию. Кроме того, советская политика культурной ассимиляции стремилась ассимилировать казахское население в советское общество, что привело к подавлению казахского языка, культуры и традиций. Это подавление оказало глубокое воздействие на эрозию культурной самобытности и отказ от заветной практики. Понимание исторических событий и их далеко идущих последствий имеет решающее значение для понимания вызовов и преобразований, переживаемых Казахстаном в этот важный период. На основе изучения взаимодействия политических, экономических и социальных факторов это исследование дает ценную информацию о влиянии политики Советского Союза на Казахстан, способствуя более тонкому пониманию истории региона и его длительного наследия. Ключевые слова: Советский Союз, Казахстан, политика, 1927-1938, политические события, экономическое развитие, социальное развитие, индустриализация, сельскохозяйственная коллективиза- ция, культурная ассимиляция, урбанизация, миграция, Великая чистка, Казахская Советская Социалистическая Республика, кочевое скотоводство.