Analogia figuratywna (metafora i obrazowanie) w Daodejingu 道德经

Abstract

Język figuratywny w Daodejingu, polegający na tworzeniu obrazów i znaczeń poprzez użycie analogii, metafor i symboli, jest tekstem otwartym hermeneutycznie. Stanowi część szerszej strategii myślenia korelacyjnego (skoordynowanego), typowej dla starożytnej hemisfery chińskiej. Podstawową kategorią, wokół której skumulowane jest całe znaczenie Daodejing, jest dao. Jako domena docelowa pojawia się – zdaniem Feng Youlana – w czterech aspektach: ontologicznym, kosmogenetycznym, fenomenologicznym i charakterologicznym (77). Laozi odwołuje się do najbardziej pierwotnych struktur myślowych, aby wyjaśnić, czym jest dao, co oznacza, że ​​nie ma ono wyraźnego materialnego określenia w realnym świecie i pozostaje nieuchwytne poza kontekstem i figuracjami. W samym tekście pełni funkcję metafory ontologicznej. Z poznawczego punktu widzenia Laozi wykorzystuje technikę mapowania obiektów z jednego zasobu systemowego na inny. Wśród nich znajdują się metafory pojęciowe wywodzące się z domeny źródłowej. Dziedziny te, omówione kolejno w tym artykule, łączy przekonanie o organicznej naturze wszechświata. Obydwa pochodzą ze świata przyrody, m.in. woda i dolina; domena ludzka, np. postać matki, kobiety, niemowlęcia, oraz ze świata flory i fauny, a także obiektów otoczenia człowieka, m.in. koło i piasta, nierzeźbiony blok, dzbanek, miech, łuk, słomiane psy i sieci. Ich funkcja, ze względu na wybór myślenia skojarzeniowego (analogizującego), pozostaje taka sama, różnicuje je natomiast rodzaj zastosowanych metafor – od sytuacyjnych po statyczne.