{"title":"КУЛЬТ ПРЕДКОВ, ДЖИННА, ДЬЯВОЛА И АНГЕЛА В КАЗАХСКИХ НАРОДНЫХ ВЕРОВАНИЯХ (НА ПРИМЕРЕ МАНГИСТАУСКОЙ ОБЛАСТИ))","authors":"Erdal Aday, Dina Abdygali̇yeva","doi":"10.59358/ayt.1334660","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Halk inançları, insanını var olduğu andan itibaren oraya koyduğu ve milli kültürün şekillenmesini sağlayan toplumsal kabullerdir. Kazak halkının manevi mirasında eski çağlardan beri ulusal kimlikle iç içe yaşayan konar-göçer hayata göre şekillenen Şamanizm inancından beslenen halk inançlarının günlük hayatta özel bir yeri vardır. Kazak halk inançları ve ritüelleri, başta hayatın geçiş dönemleri olmak üzere hayatın her aşamasında, varlığını hissettirir. Kazak halkı, bu halk inançlarının eğitici işlevini nesil terbiyesinde çok etkili bir şekilde kullanmışlardır. Bu makalede gelenek ve görenekleri bozulmayan Kazakistan’ın güneybatısında, Hazar denizinin kıyısında yer alan Mangıstav eyaletindeki halk inançları atalar kültü, demonik varlıklarla ilgili tasavvurlar başta olmak üzere cin, melek gibi varlıklar etrafında ortaya konulan inanç yapıları yorumlanmaktadır. Toplumun önderleri olarak kabul edilen şahsiyetlerin öldükten sonra da toplumu koruduğuna inanılır. Bu inançların temelinde olağanüstü varlıklara karşı duyulan hürmet ve onlardan korunma amacı yatmaktadır. Bu çalışmada, Mangıstav eyaleti özelinde yaşatılan halk inançları literatür taraması ve saha çalışmasında görüşme tekniğiyle toplanmış ve incelenmeye çalışılmıştır. Ayrıca, Türk kültür atlasının ortaya çıkartılmasına katkı vermek, Kazak halk inançlarıyla Anadolu Türklüğü arasında yapılacak karşılaştırma çalışmalarına katkıda bulunulmaya çalışılmıştır.","PeriodicalId":509659,"journal":{"name":"Turkology","volume":"13 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-10-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Turkology","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.59358/ayt.1334660","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
Halk inançları, insanını var olduğu andan itibaren oraya koyduğu ve milli kültürün şekillenmesini sağlayan toplumsal kabullerdir. Kazak halkının manevi mirasında eski çağlardan beri ulusal kimlikle iç içe yaşayan konar-göçer hayata göre şekillenen Şamanizm inancından beslenen halk inançlarının günlük hayatta özel bir yeri vardır. Kazak halk inançları ve ritüelleri, başta hayatın geçiş dönemleri olmak üzere hayatın her aşamasında, varlığını hissettirir. Kazak halkı, bu halk inançlarının eğitici işlevini nesil terbiyesinde çok etkili bir şekilde kullanmışlardır. Bu makalede gelenek ve görenekleri bozulmayan Kazakistan’ın güneybatısında, Hazar denizinin kıyısında yer alan Mangıstav eyaletindeki halk inançları atalar kültü, demonik varlıklarla ilgili tasavvurlar başta olmak üzere cin, melek gibi varlıklar etrafında ortaya konulan inanç yapıları yorumlanmaktadır. Toplumun önderleri olarak kabul edilen şahsiyetlerin öldükten sonra da toplumu koruduğuna inanılır. Bu inançların temelinde olağanüstü varlıklara karşı duyulan hürmet ve onlardan korunma amacı yatmaktadır. Bu çalışmada, Mangıstav eyaleti özelinde yaşatılan halk inançları literatür taraması ve saha çalışmasında görüşme tekniğiyle toplanmış ve incelenmeye çalışılmıştır. Ayrıca, Türk kültür atlasının ortaya çıkartılmasına katkı vermek, Kazak halk inançlarıyla Anadolu Türklüğü arasında yapılacak karşılaştırma çalışmalarına katkıda bulunulmaya çalışılmıştır.