Pamiątki karnawału w Krośnie. O dwóch karnetach balowych w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie

Abstract

W zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie znajdują się oprawy na notesiki służące do zapisywania nazwisk partnerów do tańca i kilkanaście karnetów balowych datowanych na okres od XVIII do XX wieku. Podczas gdy ekskluzywne bibeloty o kartach wyciętych z kości lub perłowca mogły służyć damom wielokrotnie, to te skromniejsze, drukowane na papierze, były zazwyczaj związane tylko z jedną imprezą towarzyską, ponieważ trudno byłoby bez śladu usunąć z nich ołówkowe wpisy, a ponadto nierzadko nazwa balu z konkretną datą widniała na okładce karnetu, uniemożliwiając jego powtórne wykorzystanie. Do tej drugiej grupy zaliczają się są dwa karnety z balu w Krośnie, który odbył się w lutym 1922 roku. Zabytki, mimo że nie przedstawiają sobą szczególnych walorów artystycznych, stanowią cenną pamiątkę obyczajową. Można je zaliczyć do artefaktów będących śladem kultury niematerialnej, a więc niekultywowanych obecnie – a przynajmniej nie powszechnie – obyczajów towarzyskich związanych z zabawami tanecznymi. Należą do kategorii przedmiotów, które, całkowicie wyszedłszy z użycia, przypominają o konwenansach obowiązujących w poprzednich epokach w wyższych sferach społecznych. Tym samym stają się swoistymi katalizatorami wspomnień o wydarzeniach i ludziach biorących w nich udział, dając dziś asumpt do wieloaspektowych rozważań.