O czym mówią skarby monet na ekspozycjach w Muzeum Lubelskim

Abstract

Muzeum Lubelskie jest w posiadaniu 60 zbiorowych znalezisk monet - tzw. skarbów - ukrytych od starożytności do czasów najnowszych. Wśród nich jedna została ukryta w starożytności, 8 w średniowieczu, 1 (prawdopodobnie) na początku XVI wieku i 3 - w jego ostatniej ćwierci. Najliczniejszą grupę stanowią skarby XVII-wieczne - 39, w większości odnalezione na terenie Polski. 5 skarbów pochodzi z XVIII wieku, a 3 - z XIX i XX wieku. Znaleziska zespołowe monet są ważnym źródłem do badań nad szeroko rozumianą historią społeczno-gospodarczą. Dostarczają wiedzy o tym, jakie monety były w użyciu (i jak długo) na naszych ziemiach na przestrzeni wieków, a co za tym idzie, obrazują wydarzenia gospodarcze, społeczne i polityczne z przeszłości. Skład skarbów odzwierciedla w pewnym stopniu strukturę rynku finansowego: reprezentuje jego zmiany i pokazuje jego kondycję, fazy wzrostu, upadku i zaburzeń. Spośród 60 skarbów będących w posiadaniu Muzeum Lubelskiego tylko kilka jest regularnie eksponowanych, wzbogacając narrację kilku wystaw stałych. Pozostałe nie były zbyt często pokazywane zwiedzającym; wystawa "Skarby numizmatyczne Starego Miasta w Lublinie" z 1984 r. była do 2015 r. jedyną w historii Muzeum ekspozycją prezentującą te znaleziska. We wrześniu 2015 r. na wystawie "Skarby monet w Muzeum Lubelskim" zaprezentowano 22 najciekawsze skarby, począwszy od wczesnośredniowiecznego zespołu dirhamów arabskich odkrytego w 1945 r. na przedmieściach Lublina, poprzez znaleziska z późnego średniowiecza i wczesnej nowożytności, aż po skarb miedzianych szelągów króla Jana Kazimierza (1648-1668) ukryty po 1695 r. w Rokitnie (k. Lubartowa). Niemal wszystkie zespoły z okresu średniowiecza i XVI w. oraz 14 z XVII w. zostały wyeksponowane chronologicznie.