Robert Elsie dhe gjuha shqipe

Abstract

Në një intervistë të zhvilluar më 2008 e të botuar në gazetën “Shqip”1, pyetjes së bashkëbisedueses se “shumë lexues do të ishin kuriozë të dinin si ndodhi që një anglez si ju, të bëhej një nga përkthyesit më të njohur të shqipes”2, Robert Elsie i përgjigjet: “Nuk e mendoja kurrë që shqipja do të bëhej pasioni im”. Megjithëse nëntë vite para se të ndahej nga jeta kishte pohuar kështu, Robert Elsie i ishte drejtuar herët Shqipërisë, me kureshtjen e një të posadiplomuari të shkëlqyer, me dëshirën e një të riu për të vëzhguar e për të gjurmuar dhe me pasionin e një studiuesi që ngarend pas së panjohurës. Kur Robert Elsie erdhi për herë të parë në Shqipëri, më 19783, për qëllime studimore, ai ishte asokohe 28-vjeçar dhe e dinte gjuhën shqipe, e kishte mësuar në mënyrë autodidakte. Ky vit mund të quhet si viti i fillimit të lidhjes së tij të përjetshme me shqiptarët, me gjuhën shqipe, me letërsinë, me historinë, me kulturën shqiptare. Ata që e kanë njohur asokohe thonë se që atëherë ai “fliste shqip me një fjalor jo shumë të pasur, por i shqiptonte shumë saktë të gjitha zanoret e bashkëtingëlloret e gjuhës sonë dhe nuk mund ta dalloje se cila ishte gjuha e tij amtare”4. Ai njihte mirë, pos gjuhës se tij amtare, gjermanishtes, edhe gjuhë të tjera, si anglishten, frëngjishten, keltishten, italishten, serbishten etj.