Psoriasis part 2 – topical treatment, phototherapy and skin care

Abstract

Łuszczyca jest przewlekłą chorobą zapalną, wymagającą doboru zarówno odpowiedniej farmakoterapii jak i pielęgnacji skóry. U każdego pacjenta powinno zostać wprowadzone leczenie miejscowe. W przypadku choroby o łagodnym przebiegu może ono stanowić podstawowy schemat terapii, natomiast u pacjentów z umiarkowaną i ciężką postacią choroby, farmakoterapia miejscowa powinna być kojarzona z fototerapią i/lub leczeniem systemowym. W drugiej części artykułu przedstawiono aktualne możliwości leczenia miejscowego. Lekiem pierwszego wyboru jest kalcypotriol w połączeniu z dipropionianem betametazonu. Polskie Towarzystwo Dermatologiczne rekomenduje też pochodne witaminy D3 takie jak takalcytol i kalcypotriol, glikokortykosteroidy, substancje keratolityczne, cygnolinę, tazaroten, dziegcie oraz inhibitory kalcyneuryny (pimekrolimus i takrolimus). W 2022 r. FDA zaaprobowała do stosowania w miejscowej farmakoterapii łuszczycy dwie nowe substancje: tapinarof i roflumilast. Leki te charakteryzują się unikalnymi mechanizmami działania i są pierwszymi w swojej klasie preparatami rekomendowanymi w miejscowej terapii łuszczycy. Ważnym elementem leczenia łuszczycy jest także fototerapia, najczęściej o wąskim spektrum UVB 311 nm. Natomiast jako drugi wybór polecana jest fotochemioterapia PUVA z wykorzystaniem psolarenu jako związku fotouwrażliwiającego. Również pielęgnacja skóry łuszczycowej, zarówno domowa jak i zabiegowa, stanowi ważny element wspomagający terapię łuszczycy. Prawidłowo dobrane składniki aktywne mogą ograniczać transdermalną utratę wody, złuszczać nagromadzoną warstwę rogową i usprawniać działanie bariery hydrolipidowej. Wśród popularnych składników kosmetyków dedykowanych skórze łuszczycowej można wskazać emolienty, humektanty, składniki keratolityczne oraz lipidy. Ponadto odpowiednio dobrana pielęgnacja zabiegowa zmian łuszczycowych może stanowić ważne uzupełnienie farmakoterapii, gdyż cechuje się ona zwykle lepszą skutecznością niż pielęgnacja domowa. Wskazane są przede wszystkim zabiegi poprawiające przenikalność substancji aktywnych, czyli mezoterapia bezigłowa, sonoforeza oraz infuzja tlenowa. Można stosować również karboksyterapię bądź zabiegi związane z delikatnym złuszczaniem np. oksybrazję, peeling kawitacyjny, peelingi enzymatyczne bądź z wykorzystaniem alfa- lub beta-hydroksykwasów.