ISOLATION AND IDENTIFICATION OF PATHOGENIC FUNGI ISOLATED FROM SOLANUM LYCOPERSICUM(TOMATO) IN THE CONDITIONS OF THE ALMATY REGION

Abstract

Solanum lycopersicum (қызанақ) - бүкіл әлемде тұтынылатын ең маңызды көкөніс дақылы. Оның өндірісін шектейтін негізгі факторлардың бірі саңырауқұлақ аурулары. Қоршаған ортаның белгілі бір абиотикалық және биотикалық факторларының, атап айтқанда зиянды микроорганизмдердің негізінде пайда болатын аурулар кешенінің дамуы жеміс өнімділігінің төмендеуіне әкеледі және қызанақтың жоғары және тұрақты өнімділігін алуға теріс әсер етеді. Қорғаныс шараларының негізі - ол көбінесе ауру қоздырғыштарының түрлік құрамы мен биологиялық ерекшеліктерін білуге негізделеді. Осыған сүйене отырып, қызанақты фитопатогендерден қорғау шараларын ұйымдастырып, аурудың дамуын шектеуге ықпал ететін ғылыми негізделген әдістерді қамтуы керек. Зерттеу жұмысының өзектілігі – Алматы облысы Қарасай ауданы жағдайында қызанақ дақылының «Ламадор» сортында кездесетін Fusarium, Alternaria және Aspergillus туыстығына жататын саңырауқұлақтар класикалық және молекулалық-генетикалық әдістер арқылы түрлік құрамға дейін анықталды. Мақалада S. lycopersicum дақылының саңырауқұлақ ауру қоздырғыштары баяндалған. Дақылдың негізгі аурулары: көшеттердің залалдануы, фузариоздық солу, қоңыр дақ, сақтау кезіндегі жемістердің шіруі. Ауру белгілері бар қызанақ үлгілерінен бөлініп алынған патогендерге морфологиялық-культуралдық қасиеттері бойынша фитопатологиялық және молекулалық-генетикалық зерттеулер жүргізіліп, түрге дейін идентификация жасалынды. Дәстүрлі микологиялық әдістерді бірлесіп қолдану нәтижесінде қызанақ дақылынан алынған 4 изоляттың ішінде Fusarium туыстығының 2 түрі: Fusarium equiseti және Fusarium oxysporum изоляттары, Alternariaтуыстығынан: Alternaria alternata, Aspergillus туыстығынан: Aspergillus flavus анықталды. Solanum lycopersicum (tomato) is the most important vegetable crop consumed worldwide. One of the main factors limiting its production are fungal diseases. The development of a complex of diseases arising on the basis of certain abiotic and biotic environmental factors, in particular harmful microorganisms, leads to a decrease in fruit yield and has a negative effect on obtaining a high and stable yield of tomatoes.The basis of protective measures is the knowledge of the species composition and biological characteristics of pathogens. Based on this, it is necessary to organize measures to protect tomatoes from phytopathogens and include scientifically based methods that contribute to limiting the development of the disease. The relevance of the research work lies in the fact that in the conditions of the Karasai district of the Almaty region, fungi related to the Fusarium, Alternaria and Aspergillus found in the tomato variety "Lamador" were identified to the species composition using classical and molecular genetic methods. The article describes the pathogens of fungal diseases of S. lycopersicumculture. The main diseases of the culture: infection of seedlings, fusarium wilting, brown spotting, rot of fruits during storage. Phytopathological and molecular genetic studies were carried out on the morphological and cultural properties of pathogens isolated from tomato samples with signs of the disease, and identification to the species was carried out. As a result of the joint application of traditional mycological methods, 2 related species of Fusariumwere identified from 4 isolates obtained from tomato culture: Fusarium equiseti and Fusarium oxysporum, from related species of Alternaria: Alternaria alternata, as well as from related species of Aspergillus: Aspergillus flavus.