Pułapki dosłownego tłumaczenia rosyjskiego wykrzyknika Ба! Na przykładach z „Mistrza i Małgorzaty” oraz innych dzieł literackich

Abstract

Pułapki dosłownego tłumaczenia rosyjskiego wykrzyknika Ба! Na przykładach z „Mistrza i Małgorzaty” oraz innych dzieł literackich Tekst dotyczy problemu przekładu wykrzykników i adekwatności przekazu komunikowanych przez nie emocji. Liczne cytaty, egzemplifikujące znaczenie rosyjskiego słowa Ба!, w oryginale dotyczą zdziwienia, zaskoczenia na widok kogoś/czegoś, w szczególności przy nieoczekiwanym spotkaniu. Dosłowne tłumaczenie w takich sytuacjach jest w polszczyźnie nieuzasadnione, ponieważ polska równobrzmiąca jednostka ba – nietożsama z rosyjską – funkcjonuje inaczej. Zalicza się ona do kategorii komentarza metatekstowego, dopowiedzeń, odnoszących się zawsze do treści wcześniejszego kontekstu.