Dziedzictwo dyskursu okresu transformacji w polszczyźnie jako dokument doświadczeń i kształtowania się postaw społecznych

Abstract

W artykule uporządkowano i scharakteryzowano jednostki językowe stanowiące w polszczyźnie dziedzictwo dyskursów lat 1989-2004 (czyli wąsko rozumianego okresu transformacji systemowej w Polsce). Materiał ekscerpowany z opracowań lingwistycznych dowodzi, że w pamięci zbiorowej przechowały się głównie te wyrażenia, które w latach 90. formowały dyskursy: zmagań, walki politycznej oraz etyczny. Odnotowana w słownictwie ewolucja tych dyskursów przebiega w kierunku polaryzacji postaw i nastawień społecznych i wynikającego z niej niepokoju związanego z obserwowanym rozpadem wspólnoty. Drugim aspektem opisu jest konfrontacja danych lingwistycznych z danymi pochodzącymi z badań socjologów i krytyków sztuki i literatury. W tej perspektywie transformacja systemowa prezentuje się jako stosunkowo ważny, ale nie dominujący aspekt społecznego doświadczenia, wartości i kultury.