İRAN’DA EHL-İ HAKLARIN KUTSAL MEKÂNLARI

Q3 Arts and Humanities

Turk Kulturu ve Haci Bektas Veli - Arastirma Dergisi Pub Date : 2023-09-29 DOI:10.60163/hbv.107.004

Reyhan Rafet CAN

{"title":"İRAN’DA EHL-İ HAKLARIN KUTSAL MEKÂNLARI","authors":"Reyhan Rafet CAN","doi":"10.60163/hbv.107.004","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Ehl-i Hak; Lurca, Goranice, Türkçe ve Farsça konuşan topluluklar arasında müntesipleri olan, senkretik inançlara, eğilimlere, geleneklere ve kutsal metinlere sahip İranlı dinî bir inançtır. Bu inancın menşei hakkında herhangi bir belge mevcut değildir, ancak Ehl-i Hak’ın İran'ın batısında kurulduğuna dair kanıtlar söz konusudur. Ehl-i Hak Lorestān ve onun kuzeyinde, Kirmanşah çevresindeki Gūrānī konuşan nüfus bölgelerinde yayılmıştır. Ehl-i Hak inancına sahip nüfusun yaklaşık 4 milyon olduğu tahmin edilmektedir. Bu nüfusun yaklaşık iki buçuk milyonu İran'da, geri kalanı ise Irak, Suriye, Türkiye ve Lübnan'dadır. Mezhebin iki ana kutsal mekânı olan, Zardeh’teki Bābā Yādigār ile Perdīvar'daki Sultan İshak'ın mezarı, Gūrānī bölgesinde yer alır. Çalışmanın temel amacı Ehl-i Hakların kutsal mekânları, İran'daki dağılımları, dinî ve inançsal özelliklerinden hareketle dinî, inançsal kutsal mekân oluşumundaki temel faktörleri ve arka planını ortaya koymaktır. Bunun için İran'daki Ehl-i Haklar ve kutsal mekânları örneklem olarak seçilmiştir. Bu çalışmada araştırma yöntemi betimsel ve analitik olup, bu amaçla kütüphane kaynakları, belgeler, haber ve ilgili web sitelerinden yararlanılmıştır. Bu çalışma literatürde, Ehl-i Hak ve onların kutsal mekânlarla ilişkilerini anlamaya ve ortaya koymayı amaçlayan çalışmalara katkı sağlaması bakımından önem taşır. Çalışmanın sonucunda Ehl-i Hak inancında kutsal mekânların dünyevi mekânlardan ayrı tutulduğu, hac ibadeti ile eşdeğer görüldüğü, ibadet yeri olan bu mekânların ve inancın İran’da görmezden gelinmesine rağmen içe kapanık halde inanç esasları ve ritüellerini devam ettirdikleri sonucuna varılmıştır.","PeriodicalId":39168,"journal":{"name":"Turk Kulturu ve Haci Bektas Veli - Arastirma Dergisi","volume":"42 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-09-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Turk Kulturu ve Haci Bektas Veli - Arastirma Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.60163/hbv.107.004","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"Q3","JCRName":"Arts and Humanities","Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Abstract

Ehl-i Hak; Lurca, Goranice, Türkçe ve Farsça konuşan topluluklar arasında müntesipleri olan, senkretik inançlara, eğilimlere, geleneklere ve kutsal metinlere sahip İranlı dinî bir inançtır. Bu inancın menşei hakkında herhangi bir belge mevcut değildir, ancak Ehl-i Hak’ın İran'ın batısında kurulduğuna dair kanıtlar söz konusudur. Ehl-i Hak Lorestān ve onun kuzeyinde, Kirmanşah çevresindeki Gūrānī konuşan nüfus bölgelerinde yayılmıştır. Ehl-i Hak inancına sahip nüfusun yaklaşık 4 milyon olduğu tahmin edilmektedir. Bu nüfusun yaklaşık iki buçuk milyonu İran'da, geri kalanı ise Irak, Suriye, Türkiye ve Lübnan'dadır. Mezhebin iki ana kutsal mekânı olan, Zardeh’teki Bābā Yādigār ile Perdīvar'daki Sultan İshak'ın mezarı, Gūrānī bölgesinde yer alır. Çalışmanın temel amacı Ehl-i Hakların kutsal mekânları, İran'daki dağılımları, dinî ve inançsal özelliklerinden hareketle dinî, inançsal kutsal mekân oluşumundaki temel faktörleri ve arka planını ortaya koymaktır. Bunun için İran'daki Ehl-i Haklar ve kutsal mekânları örneklem olarak seçilmiştir. Bu çalışmada araştırma yöntemi betimsel ve analitik olup, bu amaçla kütüphane kaynakları, belgeler, haber ve ilgili web sitelerinden yararlanılmıştır. Bu çalışma literatürde, Ehl-i Hak ve onların kutsal mekânlarla ilişkilerini anlamaya ve ortaya koymayı amaçlayan çalışmalara katkı sağlaması bakımından önem taşır. Çalışmanın sonucunda Ehl-i Hak inancında kutsal mekânların dünyevi mekânlardan ayrı tutulduğu, hac ibadeti ile eşdeğer görüldüğü, ibadet yeri olan bu mekânların ve inancın İran’da görmezden gelinmesine rağmen içe kapanık halde inanç esasları ve ritüellerini devam ettirdikleri sonucuna varılmıştır.

查看原文本刊更多论文

伊斯兰教圣地

Ahl al-Haq 是伊朗的一种宗教信仰，其信仰、倾向、传统和圣典相互融合，信徒来自卢利安人、戈兰尼人、土耳其人和波斯人社区。关于这一信仰的起源没有文献记载，但有证据表明 "哈克派 "创立于伊朗西部。"哈吉派 "在洛雷斯坦及其北部、克尔曼沙赫周围讲古拉尼语的居民区传播。Ahl al-Haqi 人口估计约为 400 万。其中约 250 万在伊朗，其余在伊拉克、叙利亚、土耳其和黎巴嫩。该教派的两个主要圣地，即位于扎尔代的巴尔巴-亚迪加尔（Bābā Yādigār）和位于佩尔迪瓦尔（Perdīvar）的伊斯哈格苏丹墓，都位于古尔奈地区。本研究的主要目的是根据 Ahl al-Haqs 圣地、其在伊朗的分布情况及其宗教和信仰特点，揭示宗教和信仰圣地形成的主要因素和背景。为此，选取了伊朗的阿赫勒-哈吉及其圣地作为样本。本研究采用描述性和分析性研究方法，为此使用了图书馆资料、文件、新闻和相关网站。本研究对旨在了解和揭示阿赫勒-哈克及其圣地之间关系的研究具有重要意义。研究得出的结论是，在 "哈克派 "信仰中，圣地与世俗场所是分开的，它们被视为等同于朝圣膜拜，尽管这些膜拜和信仰场所在伊朗被忽视，但它们在与世隔绝的情况下继续其信仰原则和仪式。

本文章由计算机程序翻译，如有差异，请以英文原文为准。

求助全文

约1分钟内获得全文求助全文

来源期刊

Turk Kulturu ve Haci Bektas Veli - Arastirma Dergisi Arts and Humanities-Arts and Humanities (all)

CiteScore

0.20

自引率

0.00%

发文量

审稿时长

7 weeks

期刊介绍： Turkish Culture and Hacı Bektas Veli Research Quarterly is an international refereed journal, which fills the gap in its field, sets forth the most contemporary and striking opinions about the related issues, and gives place to unique scientific studies. Articles that will be sent to our journal should not be previously published and they should not be under consideration for publication elsewhere. If a study was presented before in a scientific conference or workshop, name, place, and date of that conference or workshop have to be specified. If a study is supported by a research center or fund, name of the supporting institution and project ID have to be specified.