Wincentego Lutosławskiego religia narodu

Abstract

Wincenty Lutosławski był niewątpliwie myślicielem niezwykłym, o czym mogą świadczyć jego bogaty życiorys oraz oryginalność myśli. Celem niniejszego artykułu jest ukazanie, że Lutosławski stworzył światopogląd, który można określić jako patriotyzm podniesiony do rangi religii. Jeśli przyjrzymy się owej koncepcji, to nietrudno zauważyć, że jest ona trudna do przyjęcia zarówno z punktu widzenia chrześcijaństwa, jak i świeckiego patriotyzmu. Dla chrześcijan trudne do zaakceptowania jest to, że naród w owej wizji staje się rodzajem świętej wspólnoty alternatywnej względem Kościoła, a poczucie więzi łączących członków tejże wspólnoty jest zjednoczeniem o charakterze quasi-mistycznym. Z kolei dla laickiego patrioty jakiekolwiek wprowadzanie elementów religijnych do istoty narodowej autoidentyfikacji jest czymś równie niedopuszczalnym. Filozof miał niespokojną osobowość, co powodowało, że przez większą część życia był zdolny do ogromnej aktywności i niekonwencjonalnych zachowań, które uniemożliwiły mu znalezienie lub utrzymanie pracy na np. uniwersytetach w Krakowie, a potem w Wilnie1. Do happeningów, które według krakowskiej ka-