ESKİ UYGURCA BUDİST METİNLERDE UMAY-DOĞUM VE KADININ TEMSİLİ

Medeniyet Kültürel Araştırmalar Belleteni Pub Date : 2023-07-09 DOI:10.60051/medbel.1315255

Serap Sevi̇m

{"title":"ESKİ UYGURCA BUDİST METİNLERDE UMAY-DOĞUM VE KADININ TEMSİLİ","authors":"Serap Sevi̇m","doi":"10.60051/medbel.1315255","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Türklerin en eski inanç sisteminin tek tanrı inancı olduğu kabulünün yanında önemli bir yer tutan kültler oldukça yaygındır ve Umay’ın da bir kült olduğu ifade edilmektedir. İlk olarak Köktürk Kitabeleri’nde umay teg ögüm katun (KT D 31) ve teŋri umay ıdok yėr suv basa bėrti erinç (T/2 B 3) ibarelerinde karşımıza çıkan Umay başlangıçta doğum, bereket ve çocukların koruyucu Tanrıçası olarak tasavvur edilmiştir. Eski Türk inanç sistemindeki doğum kavramı ile Budizm’deki doğum kavramı temelde birbirinden oldukça farklıdır, ancak Umay aracılığıyla bir ortaklık kurulduğu görülmektedir. Budizm’de yeniden doğum inancına göre, ölen her insanın ruhu farklı bir bedene girmek suretiyle tekrar doğmaktadır. Budizm’de nihai hedef olan Nirvana’ya ulaşana kadar devam edecek yeniden doğumlar dört farklı şekilde gerçekleşmektedir. Bu doğumlardan biri olan ög karınca tugum aynı zamanda Umay’da tugum olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu kullanım aracılığıyla eski Uygurca Budist metinlerde Umay ile doğum arasında bağlantı kurularak kadına kutsallık atfedildiği görülmektedir.","PeriodicalId":228702,"journal":{"name":"Medeniyet Kültürel Araştırmalar Belleteni","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-07-09","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Medeniyet Kültürel Araştırmalar Belleteni","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.60051/medbel.1315255","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Abstract

Türklerin en eski inanç sisteminin tek tanrı inancı olduğu kabulünün yanında önemli bir yer tutan kültler oldukça yaygındır ve Umay’ın da bir kült olduğu ifade edilmektedir. İlk olarak Köktürk Kitabeleri’nde umay teg ögüm katun (KT D 31) ve teŋri umay ıdok yėr suv basa bėrti erinç (T/2 B 3) ibarelerinde karşımıza çıkan Umay başlangıçta doğum, bereket ve çocukların koruyucu Tanrıçası olarak tasavvur edilmiştir. Eski Türk inanç sistemindeki doğum kavramı ile Budizm’deki doğum kavramı temelde birbirinden oldukça farklıdır, ancak Umay aracılığıyla bir ortaklık kurulduğu görülmektedir. Budizm’de yeniden doğum inancına göre, ölen her insanın ruhu farklı bir bedene girmek suretiyle tekrar doğmaktadır. Budizm’de nihai hedef olan Nirvana’ya ulaşana kadar devam edecek yeniden doğumlar dört farklı şekilde gerçekleşmektedir. Bu doğumlardan biri olan ög karınca tugum aynı zamanda Umay’da tugum olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu kullanım aracılığıyla eski Uygurca Budist metinlerde Umay ile doğum arasında bağlantı kurularak kadına kutsallık atfedildiği görülmektedir.

查看原文本刊更多论文

除了承认土耳其人最古老的信仰体系是对一个神的信仰之外，邪教也相当普遍，占据着重要地位，据说乌麦也是一种邪教。乌玛伊首次出现在《柯克图克碑文》中是在 umay teg ögüm katun（KT D 31）和 teŋri umay idok yėr suv basa bėrti erinç （T/2 B 3）这两个短语中，她最初被认为是出生、生育和儿童的守护神。古突厥信仰体系中的出生概念与佛教中的出生概念有着本质的区别，但通过乌玛依可以看到两者的共性。根据佛教的重生信仰，每个死者的灵魂都会通过进入不同的身体而重生。在佛教中，轮回将一直持续到涅槃这一终极目标的实现，轮回有四种不同的方式。其中一种转生方式 "eug ant tugum "在《乌玛》中也被称为 "tugum"。通过这一用法，我们可以看到在维吾尔族的古老佛教典籍中，"乌麦 "与 "出生 "之间建立了联系，妇女被赋予了神圣的意义。

本文章由计算机程序翻译，如有差异，请以英文原文为准。

求助全文

约1分钟内获得全文求助全文

来源期刊

Medeniyet Kültürel Araştırmalar Belleteni

自引率

0.00%

发文量