{"title":"„Las to ojciec nasz…”. Inne spojrzenie na historię lasów Polski. Cz. II. Toponimy i antroponimy motywowane lasami liściastymi","authors":"B. Czarnecka","doi":"10.5586/wb.664","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"\n Lasy, zwłaszcza mieszane z przewagą gatunków liściastych, pokrywały pierwotnie niemal cały obszar dzisiejszej Polski. Od pradawnych czasów lasy oraz rosnące w nich drzewa i krzewy dawały podstawę onomastyczną rozwijających się ludzkich siedzib. Praca miała na celu ocenę zróżnicowania i rozmieszczenia dawnych lasów poprzez analizę nazw własnych miejscowości (toponimów), które wskazują na ich związek z siedliskami lasowymi, czyli różnymi typami lasów liściastych i mieszanych. W obowiązującym wykazie urzędowych nazw miejscowości z 2019 r. odnaleziono 15,1 tys. odleśnych nazw miast, miasteczek, wsi i różnych osad. W tym artykule uwzględniono toponimy wywodzące się od rodzimych drzew i krzewów liściastych (dąb, lipa, grab, jesion, jarząb, olsza, brzoza, buk, wierzba, topola, wiąz, czeremcha, dzika czereśnia/trześnia, leszczyna, kalina, kruszyna, głóg) oraz typów siedliskowych lasów liściastych i mieszanych (dąbrowa, grąd, łęg, ols, brzezina, buczyna, jaworzyna), jak też określeń kolektywnych, m.in.\n brzezie\n ,\n bucze\n ,\n dąbie\n ,\n dębina\n ,\n grabie\n ,\n jasienie\n ,\n lipie\n ,\n olsze\n ,\n wierzbie.\n Toponimy z tej kategorii w liczbie 6965 (46,2%) stanowią największą grupę wśród wszystkich odleśnych jednostek nazewniczych. Udział toponimów lasowych porównano z występowaniem nazwisk (antroponimów) mieszkańców Polski o podobnym pochodzeniu, zawartych w bazie PESEL z początku 2022 r.","PeriodicalId":361501,"journal":{"name":"Wiadomości Botaniczne","volume":"26 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2022-11-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Wiadomości Botaniczne","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.5586/wb.664","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
Lasy, zwłaszcza mieszane z przewagą gatunków liściastych, pokrywały pierwotnie niemal cały obszar dzisiejszej Polski. Od pradawnych czasów lasy oraz rosnące w nich drzewa i krzewy dawały podstawę onomastyczną rozwijających się ludzkich siedzib. Praca miała na celu ocenę zróżnicowania i rozmieszczenia dawnych lasów poprzez analizę nazw własnych miejscowości (toponimów), które wskazują na ich związek z siedliskami lasowymi, czyli różnymi typami lasów liściastych i mieszanych. W obowiązującym wykazie urzędowych nazw miejscowości z 2019 r. odnaleziono 15,1 tys. odleśnych nazw miast, miasteczek, wsi i różnych osad. W tym artykule uwzględniono toponimy wywodzące się od rodzimych drzew i krzewów liściastych (dąb, lipa, grab, jesion, jarząb, olsza, brzoza, buk, wierzba, topola, wiąz, czeremcha, dzika czereśnia/trześnia, leszczyna, kalina, kruszyna, głóg) oraz typów siedliskowych lasów liściastych i mieszanych (dąbrowa, grąd, łęg, ols, brzezina, buczyna, jaworzyna), jak też określeń kolektywnych, m.in.
brzezie
,
bucze
,
dąbie
,
dębina
,
grabie
,
jasienie
,
lipie
,
olsze
,
wierzbie.
Toponimy z tej kategorii w liczbie 6965 (46,2%) stanowią największą grupę wśród wszystkich odleśnych jednostek nazewniczych. Udział toponimów lasowych porównano z występowaniem nazwisk (antroponimów) mieszkańców Polski o podobnym pochodzeniu, zawartych w bazie PESEL z początku 2022 r.