{"title":"HEALTHISM (SAĞLIKÇILIK) İDEOLOJİSİ VE SAĞLIK HAREKETİNİN DÖNÜŞÜMÜ: SAĞLIKLI OLMAK VE SAĞLIK ARAYIŞININ DEĞİŞEN SOSYOKÜLTÜREL DİNAMİKLERİ","authors":"Kayhan Delibaş, Şeyda Kankurdan","doi":"10.18490/sosars.818960","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Son donemlerde saglik alanindaki yaygin tartismalarin cogunlukla saglikta neoliberal donusum, ilac endustrisi, zararli gidalar, bozulan hasta-hekim iliskisi vb. eksenli yasandigi gorulmektedir. Bu tartismalar belli olculerde yararli ve gerekli olmakla birlikte, toplumsal ve kulturel alana iliskin degerlendirmelerin ise ihmal edildigi soylenebilir. Son on yilda gerek medya organlarinda gerekse de sosyal bilimsel literaturdeki tartismalarda saglik-hastalik, beden-benlik, genclik-yaslilik, hayat ve olum hakkindaki algilarin, anlamlarin, beklentiler ve deger sistemlerinin onemli olcude donusmus oldugunu belirtmemiz gerekir. 80’lerin sonlarinda ABD’de ortaya cikan Healthism (Saglikcilik) ideolojisine de sagligi her seyin uzerinde bir deger noktasina yukselterek aslinda paradoksal olarak ulasilmasi imkânsiz bir hedef olusturmustu. Dahasi, sagligin oncelikli olarak bireyin bir sorumlulugu olarak tanimlanmasi, artan bireysellesme, uzmanlara ve sistemlere duyulan guvenin asinmasi, gibi faktorlerin de mevcut tartismalarda hic hesaba katilmadigi gorulmektedir. Bu makalenin temel amaci Healthism ideolojisinin de otesine gecen risk toplumu yani reflexive modernite kosullarinda saglik-hastalik, saglikli olmak, iyi olmak durumlarinin ne oldugu ve ne olmasi gerektigine iliskin degisen anlamlandirmalar, algilar, beklentiler ve yaygin korkularin sosyokulturel temellerinin ortaya konulmasidir.","PeriodicalId":240052,"journal":{"name":"Sosyoloji Araştırmaları Dergisi","volume":"176 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2020-10-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"1","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Sosyoloji Araştırmaları Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.18490/sosars.818960","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 1
Abstract
Son donemlerde saglik alanindaki yaygin tartismalarin cogunlukla saglikta neoliberal donusum, ilac endustrisi, zararli gidalar, bozulan hasta-hekim iliskisi vb. eksenli yasandigi gorulmektedir. Bu tartismalar belli olculerde yararli ve gerekli olmakla birlikte, toplumsal ve kulturel alana iliskin degerlendirmelerin ise ihmal edildigi soylenebilir. Son on yilda gerek medya organlarinda gerekse de sosyal bilimsel literaturdeki tartismalarda saglik-hastalik, beden-benlik, genclik-yaslilik, hayat ve olum hakkindaki algilarin, anlamlarin, beklentiler ve deger sistemlerinin onemli olcude donusmus oldugunu belirtmemiz gerekir. 80’lerin sonlarinda ABD’de ortaya cikan Healthism (Saglikcilik) ideolojisine de sagligi her seyin uzerinde bir deger noktasina yukselterek aslinda paradoksal olarak ulasilmasi imkânsiz bir hedef olusturmustu. Dahasi, sagligin oncelikli olarak bireyin bir sorumlulugu olarak tanimlanmasi, artan bireysellesme, uzmanlara ve sistemlere duyulan guvenin asinmasi, gibi faktorlerin de mevcut tartismalarda hic hesaba katilmadigi gorulmektedir. Bu makalenin temel amaci Healthism ideolojisinin de otesine gecen risk toplumu yani reflexive modernite kosullarinda saglik-hastalik, saglikli olmak, iyi olmak durumlarinin ne oldugu ve ne olmasi gerektigine iliskin degisen anlamlandirmalar, algilar, beklentiler ve yaygin korkularin sosyokulturel temellerinin ortaya konulmasidir.